Du lịch phục hồi nhưng lợi nhuận doanh nghiệp vẫn phân hóa

CTCP Phát triển TN mới đây huy động 2,950 tỷ đồng từ trái phiếu, kỳ hạn 5 năm và được bảo lãnh thanh toán. Dự kiến số tiền thu về dùng để phát triển dự án nghỉ dưỡng tại Thừa Thiên Huế.

Trái phiếu loại không chuyển đổi, phát hành ngày 22/10/2025, lãi suất 8.75%/năm, kỳ hạn 12 tháng đáo hạn vào năm 2026.

Trước đó vào tháng 9/2018, Công ty từng huy động 1,500 tỷ đồng trái phiếu lãi suất 10%/năm, kỳ hạn 10 năm, tuy nhiên Công ty đã mua lại trước hạn.

Cũng trong năm 2018, Công ty bị Uỷ ban Chứng Khoản Nhà nước xử phạt 25 triệu đồng vì báo cáo không đúng thời hạn khi có thay đổi về số lượng cổ phiếu sở hữu vượt quá các ngưỡng 1% số lượng cổ phiếu (từ ngày 03/10/2017 đến ngày 09/10/2017, Công ty có tài khoản chứng khoán mở tại CTCP Chứng khoán Asean, đã bán tổng cộng 9.63 triệu cổ phiếu CTCP Du lịch Dịch vụ Hà Nội dẫn đến lượng cổ phiếu giảm từ 29.63 triệu cổ phiếu xuống 20 triệu cổ phiếu (tỷ lệ sở hữu giảm từ 39.61% xuống 26.74%). Tuy nhiên, đến ngày 24/10/2017, Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội mới nhận được báo cáo về thay đổi tỷ lệ sở hữu cổ đông lớn của Công ty).

Phát triển TN thành lập năm 2002, hoạt động trong mảng dịch vụ bất động sản, tập trung vào dịch vụ du lịch, cho thuê văn phòng, căn hộ và biệt thự, kinh doanh dịch vụ lưu trú khách sạn, dịch vụ ăn uống. Công ty hiện có vốn điều lệ 1,496 tỷ đồng, bà Nguyễn Thị Ngọc Anh làm Giám đốc kiêm đại diện pháp luật.

Trong báo cáo đầu tháng 10 năm nay, FiinRatings cho biết Phát triển TN có kế hoạch huy động 2,950 tỷ đồng trái phiếu để hợp tác kinh doanh với CTCP Vui chơi Giải trí Tổng hợp Tam Giang nhằm phát triển khu khách sạn, dịch vụ du lịch, biệt thự nghỉ dưỡng và khu vui chơi giải trí tổng hợp tại Thừa Thiên Huế. Dự án đang giai đoạn đầu nên chưa thể mang lại dòng tiền ngay trong 12-24 tháng tới.

Giá trị khoản hợp tác này sẽ tương đương 63% tổng tài sản của Công ty Phát triển TN trong giai đoạn 2025 - 2026. FiinRatings đánh giá tỷ lệ đòn bẩy tài chính của Công ty dự kiến sẽ gia tăng mạnh nhờ vào việc phát hành trái phiếu, nhằm hỗ trợ cho hoạt động hợp tác kinh doanh bất động sản và giữ ở mức cao hơn so với trung bình ngành trong thời gian dài.

Hãng xếp hạng tín nhiệm ước tính nguồn thanh khoản của Phát triển TN là 4,140 tỷ đồng, trong đó phần lớn từ trái phiếu và thu hồi khoản cho vay dự kiến sẽ đem lại dòng tiền 4,114 tỷ đồng trong 2025. Trong số các khoản phải thanh toán này, các khoản nghĩa vụ tài chính và hợp tác đầu tư chiếm khoảng 90% tổng sử dụng thanh khoản của Phát triển TN.

Theo tìm hiểu, dự án hai doanh nghiệp đang hợp tác thực hiện là Khu khách sạn, dịch vụ du lịch, biệt thự nghỉ dưỡng và Khu vui chơi giải trí tổng hợp” tại xã Vinh Xuân, Vinh Thanh, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế (nay là xã Phú Vinh, thành phố Huế). Diện tích khu đất hơn 88.3ha, có thời hạn sử dụng đến 29/05/2090. Dự án phải trả tiền thuê đất 1 lần cho cả thời gian thuê 70 năm với số tiền 969 tỷ đồng.

Dự án được chấp thuận nhà đầu tư là Công ty Tam Giang vào tháng 2/22019, quy mô khoảng 475 căn hộ, biệt thự nghỉ dưỡng và 500 phòng khách sạn tiêu chuẩn quốc tế. Tổng vốn đầu tư hơn 4,168 tỷ đồng. Dự kiến triển khai thực hiện tháng 3/2020, hoàn thành đưa vào hoạt động tháng 2/2024.

vị trí thực hiện dự án

Dù đã có các biện pháp để ổn định nguồn khách hàng có sẵn, khai thác nguồn khách mới để tăng doanh thu, cùng với đó là tiết giảm chi phí tối đa nhưng CTCP Quốc tế Hoàng Gia vẫn không tránh được kịch bản báo lỗ trong quý 3/2025.

Cụ thể, doanh thu thuần quý 3 của RIC tăng 5% so với cùng kỳ, lên hơn 34 tỷ đồng. Công ty cho biết doanh thu tăng nhờ Công ty tăng cường hoạt động bán hàng và marketing, mở rộng kênh phân phối, nâng cao năng lực đội ngũ bán hàng, đồng thời tích cực tìm mọi biện pháp ổn định nguồn khách có sẵn, khai thác nguồn khách mới.

Cơ cấu doanh thu của RIC trong quý 3/2025Nguồn: BCTC quý 3/2025 của RIC

Trong khi đó, chi phí giá vốn và chi phí quản lý đều lần lượt giảm 15% và 7% nhờ được giảm 30% chi phí thuê đất năm 2024, đồng thời Công ty tiết giảm chi phí lương, bảo hiểm, sửa chữa, đồ tiêu hao và nguyên liệu. Riêng chi phí bán hàng tăng 12% do phải trích thêm hoa hồng giới thiệu khách đến sử dụng dịch vụ.

Đối với hoạt động tài chính, do đánh giá chênh lệch tỷ giá, doanh thu và chi phí đi lùi lần lượt 65% và 11%, còn hơn 1 tỷ đồng và gần 6 tỷ đồng.

Tuy diễn biến tương đối khả quan nhưng doanh thu mang về chưa đủ bù đắp chi phí nên RIC vẫn lỗ sau thuế hơn 1 tỷ đồng trong quý 3/2025. Khoản lỗ này đã bào mòn hết phần lợi nhuận thu được trong nửa đầu năm và khiến Công ty báo lỗ sau thuế 765 triệu đồng sau 9 tháng.

Kết quả kinh doanh 9 tháng đầu năm 2025 của RIC. Đvt: Tỷ đồngNguồn: VietstockFinance

Trên bảng cân đối kế toán, tổng tài sản của RIC tại thời điểm 30/09/2025 ghi nhận gần 929 tỷ đồng, đi ngang so với đầu năm. Dù vậy, giá trị hàng tồn kho vẫn gấp 3.7 lần đầu năm, với hơn 12 tỷ đồng, tuy nhiên lại phát sinh thêm khoản dự phòng giảm giá gần 2 tỷ đồng. Ngược lại, lượng tiền nắm giữ ngắn hạn giảm 18%, còn hơn 30 tỷ đồng.

Mặt khác, nợ phải trả giảm 4%, còn hơn 350 tỷ đồng. Trong đó, dư nợ vay giảm 12%, còn hơn 188 tỷ đồng.

Hà Lễ

FILI - 15:58:00 22/10/2025

Dù lượng khách quốc tế đến Việt Nam nửa đầu năm tăng 21%, đặc biệt từ châu Âu nhờ chính sách miễn thị thực và cao điểm Lễ 30/04 tại TPHCM, kết quả kinh doanh quý 2/2025 của doanh nghiệp ngành du lịch trên sàn vẫn không mấy khởi sắc.

Theo dữ liệu từ VietstockFinance, 18 doanh nghiệp trong ngành ghi nhận doanh thu 5.98 ngàn tỷ đồng, giảm 27% so với cùng kỳ; lợi nhuận ròng chỉ còn hơn 264 tỷ đồng, tức thấp hơn một nửa. Tác động chủ yếu đến từ VPL khi mất đi nguồn thu bất động sản.

Ngay cả dòng khách quốc tế tăng mạnh hay mùa lễ hội tại TPHCM cũng chưa tạo cú hích rõ rệt. Trong số 18 doanh nghiệp, 10 đơn vị báo lợi nhuận giảm, nhiều cái tên chuyển từ lãi sang lỗ như VNG, DSP, DAH hay VTG; những doanh nghiệp khác như VTR, DSN, VTD cũng co hẹp lợi nhuận.

Điểm sáng chỉ xuất hiện ở vài đơn vị tận dụng được lợi thế riêng như NVT, RIC, TCT hay DSD.

“Ông lớn” lưu trú hụt hơi

Vinpearl tiếp tục dẫn đầu ngành nhưng doanh thu chỉ còn 2.9 ngàn tỷ đồng, giảm 41% do không còn nguồn bất động sản. Dù vậy, mảng cốt lõi khách sạn - vui chơi lại tăng 31% lên hơn 2.7 ngàn tỷ đồng, biên lãi gộp cải thiện từ 11% lên 24%. Nhờ thu nhập lãi đột biến 477 tỷ đồng, lợi nhuận ròng dừng ở 166 tỷ đồng, giảm 50%.

Trong khi đó, Du lịch Thành Thành Công lỗ 48 tỷ đồng do doanh thu giảm 19% còn 176 tỷ đồng, chi phí lãi vay 64 tỷ đồng và không còn khoản đầu tư bất thường. Báo cáo cho thấy, nhiều chi nhánh tại Đà Nẵng, Vĩnh Long, Đồng Tháp, Lâm Đồng tạm ngưng hoạt động.

Tại ĐHĐCĐ thường niên hồi tháng 4, lãnh đạo VNG thừa nhận, dù TPHCM và Hà Nội tăng trưởng mạnh, Doanh nghiệp chưa tận dụng được dư địa. Xu hướng chi tiêu tiết kiệm, chi phí đầu vào leo thang từ 2024 cùng việc tăng trưởng khách quốc tế tập trung ở Hà Nội, Hạ Long, TPHCM - nơi VNG chưa hiện diện - khiến các điểm đến chủ lực như Nha Trang tăng rất khiêm tốn.

VNG kinh doanh suy giảm và chỉ thoát chuỗi lỗ liên tiếp nhờ các khoản thu từ hoạt động tài chính

Khách sạn tỉnh lẻ chưa thoát khó

Vận hành khách sạn ở Thái Nguyên, Tập đoàn Khách sạn Đông Á chuyển từ lãi sang lỗ gần 1 tỷ đồng, doanh thu giảm do không còn hợp nhất công ty con.

Du lịch Dầu khí Phương Đông với Khách sạn Phương Đông ở Nghệ An có lợi nhuận 931 triệu đồng, giảm 56%.

Doanh thu của chủ khách sạn Hương Giang Resort & Spa tại TP. Huế - Du lịch Hương Giang , đạt 10.2 tỷ đồng, giảm 34% nhưng thu hẹp lỗ còn 260 triệu đồng nhờ cổ tức từ liên doanh.

Dù doanh thu tăng nhẹ lên 8.1 tỷ đồng nhưng Du lịch Bà Rịa - Vũng Tàu (UPCoM: VTG) lỗ ròng 3.6 tỷ đồng do không còn khoản đền bù hơn 22 tỷ đồng như năm trước. VTG vẫn chật vật sau khi chấm dứt hoạt động kinh doanh tại Bãi Sau TP. Vũng Tàu (cũ), doanh thu không đủ bù chi phí tài chính.

Nhóm khách sạn ghi nhận NVT và SGH là những điểm sáng hiếm hoi (Đvt: tỷ đồng)

Với việc Việt Nam cam kết đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, logistics ngược (reverse logistics) trở thành một trong những yếu tố then chốt trong việc xây dựng nền kinh tế tuần hoàn bền vững. Tuy nhiên, mặc dù được coi là "trụ cột thứ tư" của chuỗi cung ứng, logistics ngược vẫn đang là mảnh ghép còn thiếu trong chiến lược phát triển kinh tế tuần hoàn của Việt Nam, tạo ra khoảng trống lớn giữa tham vọng và thực tế triển khai.

Logistics ngược - trụ cột bị lãng quên trong hệ sinh thái tuần hoàn

Logistics ngược, theo Council of Logistics Management, là quá trình "lập kế hoạch, thực hiện và kiểm soát luồng nguyên liệu thô, hàng tồn kho trong quá trình sản xuất, thành phẩm và thông tin liên quan từ điểm tiêu thụ đến điểm xuất phát nhằm thu hồi giá trị hoặc đảm bảo xử lý đúng quy định"[1].

Khác với logistics truyền thống theo chiều thuận từ nhà sản xuất đến người tiêu dùng, logistics ngược vận hành theo chiều ngược lại, tạo nên một vòng tuần hoàn khép kín.

Sự khác biệt căn bản này không chỉ nằm ở hướng dòng chảy vật lý mà còn ở bản chất quản lý. Trong khi logistics truyền thống tập trung vào tối ưu chi phí và thời gian giao hàng, logistics ngược phải xử lý các sản phẩm có tình trạng không đồng nhất, từ hàng hoàn trả còn nguyên vẹn đến phế liệu cần tái chế. Điều này đòi hỏi khả năng phân loại, định giá và xử lý phức tạp hơn nhiều so với logistics thuận.

Thị trường logistics ngược toàn cầu đạt hơn 799.8 tỷ USD vào năm 2024 và dự kiến sẽ vượt 1,470 tỷ USD vào năm 2037 với tốc độ tăng trưởng 4.8%. Khu vực châu Á - Thái Bình Dương được dự báo sẽ chiếm 735 tỷ USD vào năm 2037, chủ yếu nhờ nhu cầu tăng cao từ xe điện và các sản phẩm điện tử[2].

Vai trò của logistics ngược trong việc đóng vòng vật liệu trở nên rõ ràng khi xem xét chu trình sống của sản phẩm. Theo nghiên cứu của Ellen MacArthur Foundation, mô hình kinh tế tuần hoàn có thể tạo ra giá trị kinh tế lên đến 700 tỷ USD vào năm 2030 thông qua việc tối ưu hóa việc sử dụng vật liệu và giảm thiểu chất thải. Trong đó, logistics ngược có vai trò quan trọng ở 3 hoạt động chính: thu hồi sản phẩm từ người tiêu dùng, tái sử dụng các thành phần còn có giá trị, và tái chế vật liệu để làm nguyên liệu cho chu kỳ sản xuất mới.

Tác động của logistics ngược đến chỉ số ESG trở thành yếu tố quyết định khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp. Theo UNEP, logistics ngược có thể giảm đến 13 triệu tấn CO₂ cho mỗi 1% tăng thị phần của các mô hình kinh doanh tuần hoàn[3].

Trong khung Circular Economy Framework của EU, logistics ngược được xác định là 1 trong 4 trụ cột chính, cùng với thiết kế tuần hoàn, sản xuất bền vững và tiêu dùng có trách nhiệm[4]. APEC cũng đã đưa logistics ngược vào Kế hoạch Hành động về Kinh tế Tuần hoàn 2021-2025, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng hạ tầng hồi lưu trong khu vực[5]. Tại Việt Nam, mặc dù Luật Bảo vệ môi trường 2020 đã quy định về trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR), việc triển khai logistics ngược vẫn còn nhiều thách thức.

Khi doanh nghiệp bắt đầu quay ngược dòng hàng hóa

Trên thế giới, nhiều doanh nghiệp đã thành công trong việc ứng dụng logistics ngược để tạo ra giá trị kinh tế và môi trường. Dell Technologies đã xây dựng hệ thống logistics ngược hiệu quả, thu hồi hơn 2.6 tỷ pound vật liệu điện tử từ năm 2007 và cam kết sử dụng 50% vật liệu tái chế trong sản phẩm mới vào năm 2030[6] [7]. Hệ thống này giúp Dell tiết kiệm chi phí nguyên liệu, tạo ra lợi thế cạnh tranh khi quy định về EPR ngày càng chặt chẽ.

Unilever cũng triển khai chính sách “zero waste to landfill” tại các nhà máy sản xuất chính trên toàn cầu, đảm bảo 100% chất thải không nguy hại được tái sử dụng, tái chế hoặc chuyển hóa thành năng lượng. Nhờ vậy, Unilever tiết kiệm hơn 200 triệu EUR chi phí xử lý chất thải kể từ năm 2008, đồng thời tạo thêm hàng trăm việc làm mới[8].

Trong lĩnh vực bao bì, Tetra Pak đã phát triển mạng lưới thu hồi và tái chế bao bì carton trên toàn cầu. Tại Trung Quốc, Tetra Pak đã thu hồi và tái chế 17 tỷ bao bì vào năm 2013, tương đương 41% tổng sản lượng[9]. Hệ thống hoạt động thông qua mô hình tập trung vào trạm thu gom phế liệu và mô hình tập trung vào doanh nghiệp tái chế.

Tại Việt Nam, một số doanh nghiệp đã triển khai logistics ngược, dù còn ở quy mô nhỏ. Vinamilk đã xây dựng quy trình thu hồi sản phẩm sữa hết hạn sử dụng từ các cửa hàng và siêu thị trên toàn quốc. Masan Group triển khai hệ thống thu hồi bao bì tại một số tỉnh thành, hợp tác với các hợp tác xã và doanh nghiệp tái chế địa phương.

Theo McKinsey, doanh nghiệp có thể giảm đến 40-50% phát thải CO₂ nếu tái cấu trúc mạng lưới vận chuyển và áp dụng các giải pháp logistics khép kín, bao gồm logistics ngược[10].

Công nghệ số đang đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả logistics ngược. Hệ thống truy vết vật liệu bằng QR code và blockchain giúp theo dõi toàn bộ vòng đời sản phẩm từ sản xuất đến thu hồi. Walmart đã sử dụng blockchain để truy vết nguồn gốc thực phẩm, giúp rút ngắn thời gian xác định nguyên nhân ô nhiễm từ nhiều ngày xuống còn vài giây[11].

Những nút thắt khiến logistics ngược chưa cất cánh

Dù tiềm năng lớn, logistics ngược tại Việt Nam vẫn gặp nhiều rào cản. Hạ tầng logistics hai chiều là thách thức lớn nhất. Theo thống kê từ Hiệp hội Dịch vụ Logistics Việt Nam, chi phí logistics hiện chiếm khoảng 16-18% GDP, cao đáng kể so với mức bình quân 8-11% GDP ở các nền kinh tế phát triển[12]. Đồng thời, phần lớn doanh nghiệp logistics tại Việt Nam, khoảng 70% trong số 3,000 doanh nghiệp, là các đơn vị nhỏ và vừa với hạn chế về vốn và năng lực công nghệ[13]. Việc đầu tư thêm hạ tầng hồi lưu đòi hỏi nguồn lực tài chính lớn mà nhiều doanh nghiệp chưa sẵn sàng.

Chi phí hồi lưu cao là rào cản thứ hai. Không giống logistics thuận với lượng hàng lớn và tuyến đường cố định, logistics ngược phải xử lý lượng nhỏ, phân tán với tình trạng không đồng nhất. Theo Deloitte, chi phí vận chuyển có thể chiếm tới 60% tổng chi phí logistics ngược, cao hơn đáng kể so với logistics truyền thống vốn có tổ chức và tuyến vận tải cố định[14].

Về chính sách, mặc dù Luật Bảo vệ môi trường 2020 đã quy định EPR, việc triển khai vẫn còn nhiều khoảng trống. Nghị định 05/2025/NĐ-CP mới được ban hành để sửa đổi một số quy định về EPR, nhưng vẫn thiếu hướng dẫn cụ thể về logistics ngược. Đặc biệt, cơ chế khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào hạ tầng hồi lưu vẫn chưa rõ ràng.

Hạn chế về công nghệ truy vết và dữ liệu vòng đời sản phẩm cũng là thách thức lớn. Theo khảo sát của Hiệp hội Doanh nghiệp Dịch vụ Logistics Việt Nam (VLA), chỉ 35% doanh nghiệp logistics đã thử nghiệm công nghệ blockchain trong truy vết chuỗi cung ứng[15]. Thiếu hệ thống thông tin tích hợp khiến việc theo dõi và quản lý dòng hồi lưu trở nên khó khăn.

Tâm lý tiêu dùng cũng là rào cản. Người tiêu dùng Việt Nam vẫn chưa quen với việc trả lại sản phẩm để tái chế, đặc biệt khi chưa có cơ chế khuyến khích rõ ràng. Khác với Na Uy với tỷ lệ trả lại chai lọ đạt 90% nhờ hệ thống đặt cọc, Việt Nam vẫn thiếu các chương trình tương tự[16].

So sánh chính sách EPR cho thấy khoảng cách lớn giữa Việt Nam và các nước phát triển. EU đã có Circular Economy Action Plan từ năm 2015 với mục tiêu tái chế 50% bao bì nhựa vào năm 2025[17]. Nhật Bản triển khai Home Appliance Recycling Law từ năm 2001, tỷ lệ thu hồi và tái chế thiết bị năm 2021 đạt 92% đối với máy lạnh và máy giặt, và 80-85% đối với tủ lạnh và TV, cao hơn đáng kể so với yêu cầu pháp lý[18]. Thái Lan đang xây dựng Sustainable Packaging Management Act dự kiến thông qua năm 2027 với các công cụ kinh tế như thuế SUP và hệ thống đặt cọc[19].

Trong khi đó, Việt Nam mới bắt đầu thực hiện EPR từ năm 2024 với 24 đơn vị tái chế được ủy quyền. Tỷ lệ tái chế bắt buộc còn thấp và thiếu cơ chế giám sát hiệu quả[20]. Đặc biệt, việc kết nối giữa các doanh nghiệp sản xuất, đơn vị thu gom và cơ sở tái chế vẫn còn nhiều khó khăn.

Đưa logistics ngược vào dòng chảy chính sách

Để phát triển logistics ngược hiệu quả, Việt Nam cần lồng ghép vào các chiến lược quốc gia hiện có. Chiến lược Phát triển Dịch vụ Logistics đến năm 2030 đã đặt mục tiêu giảm chi phí logistics xuống 16-18% GDP và đạt thứ 45 trên bảng xếp hạng LPI[21]. Tích hợp logistics ngược vào chiến lược này sẽ tạo ra hiệu ứng tổng hợp, vừa giảm chi phí vừa nâng cao tính bền vững.

Kế hoạch Hành động Quốc gia về Kinh tế Tuần hoàn đến năm 2035 do Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì đang ưu tiên 4 lĩnh vực: lương thực - thực phẩm, xây dựng, giao thông vận tải và dệt may. Logistics ngược cần được xác định rõ vai trò trong từng lĩnh vực này, đặc biệt trong việc hình thành hạ tầng hồi lưu chung phục vụ chuỗi cung ứng tuần hoàn[22].

Đề xuất xây dựng hạ tầng hồi lưu theo chuỗi giá trị ngành là giải pháp khả thi. Thay vì mỗi doanh nghiệp tự xây dựng hệ thống riêng, các doanh nghiệp trong cùng ngành có thể hợp tác xây dựng hệ thống chung. Mô hình này đã thành công tại Đức với hệ thống DSD (Duales System Deutschland) xử lý bao bì của toàn ngành[23].

Trong cụm công nghiệp, mô hình chia sẻ hệ thống thu gom, tái chế và vận chuyển sẽ tối ưu chi phí và nâng cao hiệu quả. Các khu công nghiệp sinh thái như Hiệp Phước, Amata, Deep C đã bắt đầu triển khai các giải pháp RECP (Resource Efficient and Cleaner Production), giúp giảm 30 triệu kWh điện và 56,000 m³ nước mỗi năm[24]. Tích hợp logistics ngược vào các khu công nghiệp này sẽ tạo ra hệ sinh thái tuần hoàn hoàn chỉnh.

Công nghệ số đang đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả logistics ngược. Hệ thống blockchain kết hợp IoT sẽ cho phép theo dõi theo thời gian thực dòng vật liệu hồi lưu, từ đó tối ưu hóa tuyến đường và lịch trình thu gom. Tiêu chuẩn MRV (Measurement, Reporting, Verification) cần được áp dụng đồng bộ. Hệ thống blockchain kết hợp IoT sẽ cho phép theo dõi theo thời gian thực dòng vật liệu hồi lưu, từ đó tối ưu hóa tuyến đường và lịch trình thu gom. Tiêu chuẩn MRV sẽ đảm bảo tính minh bạch và đáng tin cậy của dữ liệu, tạo cơ sở cho các cơ chế tài chính xanh.

Đến cuối năm 2023 tổng dư nợ tín dụng xanh tại Việt Nam đạt khoảng 665 ngàn tỷ đồng (tương đương 26.6 tỷ USD), chiếm khoảng 4.5% tổng dư nợ tín dụng trong nền kinh tế. Đây là tín hiệu tích cực cho thấy tín dụng xanh đang tăng trưởng, mở ra cơ hội huy động vốn phát triển hạ tầng logistics ngược theo cơ chế PPP và quỹ hỗ trợ kinh tế tuần hoàn[25].

PPP (Public-Private Partnership) là cơ chế hợp tác giữa Nhà nước và khu vực tư nhân để cùng đầu tư, xây dựng và vận hành các dự án hạ tầng hoặc dịch vụ công. Nhà nước tạo điều kiện về pháp lý, đất đai, hoặc hỗ trợ tài chính; doanh nghiệp tư nhân chịu trách nhiệm triển khai, vận hành và thu hồi vốn. Đây là mô hình phổ biến trong lĩnh vực giao thông, môi trường, năng lượng và logistics.

Chứng chỉ hoàn trả bao bì (packaging return certificate) có tiềm năng trở thành một công cụ tài chính mới, cho phép các doanh nghiệp giao dịch quyền tái chế tương tự như cơ chế tín chỉ carbon. Mô hình này đã được áp dụng thành công tại Australia thông qua chương trình National Packaging Targets, hình thành thị trường giao dịch quyền tái chế trị giá hàng triệu USD mỗi năm.

Theo cam kết của Tổ chức Sáng kiến Tăng trưởng Xanh Toàn cầu (GGGI), Việt Nam sẽ nhận được hỗ trợ 1 tỷ USD trong giai đoạn 2024-2028, với logistics bền vững là một trong 7 lĩnh vực trọng tâm[26].

[1] https://paspk.org/wp-content/uploads/proceedings/50,%20No.3/34761284Reverse%20Logistics,%20An%20Empirical%20Study%20for%20Operational%20Framework.pdf

[2] https://www.researchnester.com/reports/reverse-logistics-market/6267

[3] https://circulareconomy.europa.eu/platform/sites/default/files/2023-12/Full%20Report%20-%20UNEP%20Sustainability%20and%20Circularity%20in%20the%20Textile%20Value%20Chain%20A%20Global%20Roadmap_0.pdf

[4] https://circulareconomy.europa.eu/platform/sites/default/files/2023-12/Full%20Report%20-%20UNEP%20Sustainability%20and%20Circularity%20in%20the%20Textile%20Value%20Chain%20A%20Global%20Roadmap_0.pdf

[5] https://www.oecd.org/content/dam/oecd/en/publications/reports/2025/01/beyond-food-loss-and-waste-reduction-targets_af587d11/59cf6c95-en.pdf

[6] https://www.dell.com/en-us/blog/managing-ewaste-responsibly-critical-steps-towards-a-circular-economy/

[7] https://www.dell.com/en-us/dt/corporate/social-impact/reporting/goals.htm

[8] https://www.environmentenergyleader.com/stories/unilever-chief-supply-chain-officer-on-how-to-achieve-zero-waste,12182

[9] https://www.atlantis-press.com/article/25902232.pdf

[10] https://www.mckinsey.com/capabilities/operations/our-insights/decarbonizing-logistics-charting-the-path-ahead

[11] https://jbba.scholasticahq.com/article/3712-food-traceability-on-blockchain-walmart-s-pork-and-mango-pilots-with-ibm/attachment/20459.pdf

[12] https://valoma.vn/wp-content/uploads/2023/12/Bao-cao-Logistics-Viet-Nam-2023.pdf

[13] https://vietnamcredit.com.vn/news/logistics-to-contribute-10-to-gdp-by-2025_228

[14] https://nshift.com/blog/understanding-the-costs-in-reverse-logistics

[15] https://logistics.gov.vn/logistics-service-businesses-in-vietnam-transform-digitally-to-reduce-costs

[16] https://www.fathom-consulting.com/a-norwegians-guide-to-recycling/

[17] https://www.giz.de/en/downloads/giz-2023-towards-clean-oceans.pdf

[18] https://www.meti.go.jp/english/press/2022/0701_002.html

[19] https://www.adb.org/sites/default/files/publication/1047011/adb-brief-338-thailand-economic-instruments-plastic-packaging.pdf

[20] https://tapchimoitruong.vn/news-13/extended-producer-responsibility-and-opportunities-for-formalization-of-informal-waste-collectors-31696

[21] https://ttdn.vn/hoi-nhap-va-phat-trien/du-thao-chien-luoc-phat-trien-dich-vu-logistics-viet-nam-can-co-muc-tieu-cu-the-ve-logistics-xanh-96907

[22] https://tapchimoitruong.vn/news-13/scientific-basis-tasks-solutions-and-roadmap-for-implementing-the-national-action-plan-to-implement-circular-economy-by-2035-32069

[23] https://www.mdpi.com/2071-1050/13/12/6772

[24] https://vneconomy.vn/techconnect/industrial-parks-in-green-transition.htm

[25] https://vietnam.un.org/en/download/184836/295148

[26] https://english.vov.vn/en/politics/diplomacy/pm-lauds-gggi-commitment-to-net-zero-target-in-vietnam-post1192734.vov

Nguyễn Nhiều Lộc

FILI - 09:00:00 31/08/2025