Son ABD başkanlık seçimlerinin sonuçları, tarifelerin makroekonomik etkileri ve bir ticaret savaşına uygun para politikası tepkisi üzerine bir tartışmayı yeniden alevlendirdi. İlk Trump yönetimi sırasında, ABD'nin Çin ihracatına uyguladığı tarifeler 2018 ile 2020 arasında yedi kat arttı ve Biden yönetimi altında yüksek kaldı. Daha da önemlisi, küresel siyasi eğilimler serbest ticaret konusunda küresel fikir birliğinin önemli ölçüde zayıfladığına işaret ediyor ve merkez bankalarının bu yeni şok türüyle giderek artan bir sıklıkta karşılaşabileceği yeni bir ortamın habercisi.

Ticaret politikası şoklarının makroekonomik etkileri üzerine yakın zamanda yapılan araştırmaların çoğu, gerçek ticaret modelleri bağlamında veya para politikası dikkate alınmadan ampirik alıştırmalarda yürütülmüştür. Ancak ticaret sürtüşmelerinin sonuçları açıkça merkez bankalarını zorlamaktadır: Ticaret entegrasyonunu artırma yolunda geriye doğru bir adım atıldığında, enflasyon, ekonomik aktivite, dış dengeler ve reel döviz kurları üzerinde potansiyel olarak önemli etkilerle nasıl yanıt vermeliler? Yakın zamanda yayınlanan bir makalede (Bergin ve Corsetti 2023), çeşitli türlerdeki tarife şoklarına yönelik en uygun para politikası yanıtlarını inceliyoruz. Bu köşede, analizi güncelliyoruz ve mevcut duruma uygun dersler çıkarıyoruz.

Makalemizde, üretimde uluslararası değer zincirleriyle zenginleştirilmiş standart bir işgücü açık ekonomi Yeni Keynesçi (yapışkan fiyat) modeli kullanarak tarife şoklarına karşı optimum para politikası tepkilerini inceliyoruz, yani ithal mallar yerli malların ve ihracatların üretiminde kullanılıyor. Bu, yerli ihracatçılar için tarife korumasının artırılmasının yerli firmalar için üretim maliyetini artırdığı anlamına geliyor. Analizimiz boyunca, üretimde ithal girdilerin payının 2011 yılı ABD girdi-çıktı tablolarına dayalı tahminlere yakın olduğunu varsayıyoruz (ancak bu payı değiştirerek de ana sonuçlarımızı doğruluyoruz). Ana analizimiz tarifelerin tüketici fiyatlarına önemli ölçüde yansıdığını varsayıyor, ancak modeli yansımayı sınırlayan bir dağıtım sektörüyle zenginleştirerek ana sonuçlarımızın sağlamlığını da gösteriyoruz. Son olarak, para otoritelerinin komşusunu dilenciye çevirme politikalarını izlemek için sınır ötesi taşmalardan yararlanmadığını öne sürüyoruz, yani döviz kurunun fırsatçı manipülasyonunu dışlıyoruz.

Ana mesajımızı özetlemek gerekirse: Trump'ın yeni tarifelerinin ABD için enflasyonist olma ihtimalinin yüksek olduğu konusunda geniş bir mutabakat olsa bile, para politikasının bu tarifelere yönelik en uygun yanıtının bu enflasyonist etkilerle parasal daralma yoluyla mücadele etmeye odaklanması gerektiği açık olmaktan uzaktır. Tarife şokları hem talep hem de arz bozulmalarının unsurlarını birleştirir ve para politikasının enflasyonu ılımlılaştırmak ve ekonomik aktiviteyi desteklemek arasında zor bir denge kurması kaçınılmazdır; aslında, modelimizin makul bir kalibrasyonu, böyle bir senaryoya yönelik en uygun parasal yanıtın parasal genişlemeyi içerebileceğini göstermektedir. Analizimiz, tarifelere yönelik en uygun parasal yanıtın birkaç faktöre bağlı olmasına rağmen, (i) tarifelerin bir ticaret savaşında karşılıklılık gösterme olasılığı, (ii) yerli üretimin ithal ara mallara bağımlılık derecesi ve (iii) ABD dolarının uluslararası ticareti faturalandırmak için baskın para birimi olarak oynadığı özel rolün önemli bir rol oynadığını vurgulamaktadır. Sırayla farklı vakaları tartışıyoruz.

Önce parasal sıkılaştırmanın gerekçesini ele alalım. Bu, ABD'nin tek taraflı olarak, yerli mallara olan talebi artırmak için yabancı malların yurtiçi satın alımlarına gümrük vergisi koyması ve ithal girdi kullanan yerli tüketiciler ve üreticiler tarafından ödenen fiyatlarda enflasyona neden olması durumunda açık olacaktır.

Şekil 1'de, tek taraflı bir tarife şokunun etkilerini izlemek için modelimizi kullanıyoruz. Kesikli çizgiler, politika oranları sabit tutulurken böyle bir şokun zaman içindeki etkisini izliyor: ABD'de GSYİH ve enflasyon artıyor, ancak ABD'nin ticaret ortağında (yabancı ülke) ters yönde hareket ediyorlar. Devam eden döviz kurunda, ABD ticaret dengesi bir fazlaya dönüşüyor.

Bu temel sonuçlara bakıldığında, yurtiçinde (ABD) parasal daralma politikası enflasyonu ılımlılaştırma ihtiyacından kaynaklanabilir - bu da yurtdışında parasal genişlemenin deflasyonu ılımlılaştırmasına karşılık gelir. Ancak, yurtiçi ve yurtdışı politika duruşundaki farklılığın yurtiçi para birimini değerlemeye yaradığı ve bunun da yurtiçi tüketicilerin gördüğü yabancı malların efektif fiyatını düşürmeye hizmet edebileceği ve böylece tarifelerin göreceli fiyatlar üzerindeki bozucu etkisini kısmen telafi edebileceği gerçeğinde daha fazla motivasyon bulunabilir.

Bu değerlendirmeler, şekilde düz bir çizgi olarak izlenen, optimal politika altındaki makro değişkenlerin davranışının temelini oluşturur. ABD para otoriteleri enflasyonu dizginler, bu bizim durumumuzda aynı zamanda yurtiçi çıktı artışını da yumuşatmaya yarar. Talepteki düşüş ve doların değer kazanması ticaret fazlasını bir miktar azaltır. Yurt dışında, para otoriteleri enflasyon pahasına faaliyeti destekler ve tarife tarafından çarpıtılan malların uluslararası göreli fiyatını kısmen düzeltmeye katkıda bulunur.

As we show in our paper, the conclusions so far remain valid also when the degree of exchange rate pass through is low across all borders, i.e. prices are sticky in the currency of the export destination country. A low pass through reduces the effect of currency depreciation on relative prices, and monetary policy cannot rely on currency depreciation to redirect global demand towards own traded goods. Yet, in response to a unilateral tariff, the optimal stance is still contractionary at home and expansionary abroad.

Where our paper is more innovative is in showing that the optimal policy is generally expansionary in the case of a symmetric tariff war – say, if the foreign country retaliates with equivalent tariffs on imports of US goods. In this case, the US experiences not only higher inflation but also a drop in output, driven by the fall in global demand induced by the hike in trade costs. Trade wars present policymakers with a choice between moderating headline inflation with a monetary contraction, or instead moderating its negative impact on output and employment with a monetary expansion. 

The trade-off confronting central banks is illustrated by the dashed lines in Figure 2, drawn for a symmetric war, under the assumptions that the pass through of the exchange rate on border prices is very high. The contractionary effects of the tariff war include a deep drop in gross exports worldwide. Inflation spikes, while output falls.

A trade-off between inflation and unemployment is obviously not unfamiliar to policymakers. If it were generated by a standard supply shock – say, a fall in productivity – standard macro models would suggest optimal policy would choose monetary contraction to stabilise inflation. However, as stressed in our analysis, tariffs are quite different from a standard productivity shock, in that they combine elements of supply shocks with demand shocks, and the optimal policy consequently tends to be quite different.  One way to see this is that while a tariff war raises the average price of all consumption goods, including imports, the contraction in global demand tends to reduce the prices set by domestic firms. In other words, tariffs raise CPI inflation but tend to depress PPI inflation. In a retaliatory trade war, it is optimal to expand and stabilise PPI inflation despite the hike in CPI inflation hitting consumers. This is shown by the solid lines in Figure 2, drawn for one country (the conclusion applies symmetrically of course to all countries engaging in the trade war).

While we have demonstrated above that tariff shocks are quite different from productivity shocks, it is also important not to confuse tariff shocks with cost-push markup shocks. First, a home tariff shock only affects the prices of imported goods, while markup shocks are typically envisioned as affecting domestically produced goods. Second, the revenue generated by a tariff shock accrues to the importing country, while the profits from higher markups go to firms in the exporting country. Third, tariffs are imposed directly on the buyer, thus added on top of the price set by the exporter. Our model highlights the unique nature of tariff shocks relative to these other supply disturbances; even while monetary contraction is the optimal response to adverse productivity or markup shocks in the context of our model, monetary expansion is the optimal response to a tariff shock generating inflation.

Our analysis fully accounts for the fact that production in the US uses a high share of imported intermediate inputs, i.e. higher production costs amplify the supply-side implications of the tariff relative to the demand implications. Indeed, in our quantitative exercises, we find that the optimal response to a trade war becomes contractionary at a particularly high share of imported intermediate inputs in production. But based on input–output estimates of this share (and extensive robustness analysis in which we vary the share), we believe that our benchmark conclusion (prescribing an expansionary monetary stance) can be expected to be more relevant empirically.

The US dollar has a special role as the dominant currency used in international trade of goods. It is well known that if the prices of imports in all countries are sticky in dollar units, the US (the dominant currency country) can rely to a much larger extent on monetary policy as a stabilisation tool. That is, it should be in a better position to redress the distortionary effects of the tariff shock on own output and employment, with relevant implications for the rest of the world.

Önce, Şekil 3'te tasvir edilen bir tarife savaşını ele alalım (tekrar, kesik çizgiler politikasız senaryoyu, düz çizgiler ise optimum politika senaryosunu takip ediyor). Etkisi itibariyle, savaş küresel bir daraltıcı şoktur. Baskın para birimi ülkesinde, optimum parasal tepki artık nispeten daha genişleticidir, çünkü ulusal para otoriteleri, sınırda ithal girdilerin enflasyonunu beslemeden küresel talep eksikliğini giderebilir - dolar cinsinden ithalat, doların değer kaybetmesiyle çok az hareket eder. Baskın para birimi ülkesindeki bir genişleme, diğer ülke için iyi bir haberdir: küresel talepteki düşüşü sınırlar ve oradaki ithal enflasyonu azaltır (doların değer kaybetmesi, yurtdışındaki ithalatçıların sınırda yerel para biriminde daha ucuz bir fiyat ödemesi anlamına gelir). Bu nedenle, tarife artışları mükemmel bir şekilde simetrik olsa bile, diğer ülke farklı bir konumdadır. ABD'deki genişlemeye uyum sağlamak yerine, enflasyonu sınırlamak için hafif bir ön daralmaya başvurur. GSYİH her iki ülkede de düşerken, baskın para birimini ihraç eden ülkede daha az düştüğünü unutmayın. Bu senaryoda ABD doları değer kaybeder.

Yukarıda tartıştığımız gibi, tarifenin baskın para birimi ülkesi tarafından tek taraflı olarak uygulanması durumunda, bu ülkenin ihracatına yönelik küresel talep misilleme tarifesinin etkilerinden etkilenmez. Dolayısıyla, enflasyon para otoriteleri için daha acil bir endişe haline gelir - optimum duruş daraltıcıdır. Daralma şimdi daha güçlü olabilir, çünkü dolar değerlenmesinin uluslararası pazarda ABD malları üzerinde daha hafif bir dışlama etkisi vardır. Daha güçlü daralmanın küresel yankıları vardır. Yurt dışında optimum duruş genişletici hale gelir - ABD'ye düşen ihracata karşı iç talebi teşvik etmek - enflasyonu tolere etmek ve para biriminin değer kaybetmesini şiddetlendirmek. Bu senaryoda ABD doları keskin bir şekilde değer kazanır.

Tarife şokları, politika yapıcılara enflasyonu ve çıktı açığını yumuşatmak arasında özellikle zor bir seçim sunabilir. Mevcut durumun birkaç faktörü, tarifelerin enflasyona yol açması muhtemel olsa bile, politikanın çıktıdaki verimsiz düşüşe daha fazla odaklanmasının en uygun yol olabileceğini düşündürmektedir. Bu faktörler arasında ABD tarifelerinin bir tarife savaşında karşılık bulma olasılığı, mevcut tarife tehditlerinin yerel üretimdeki ara girdilerden ziyade nihai tüketim mallarına odaklanmış olması ve ABD dolarının baskın bir para birimi olarak dünya ticaretinde asimetrik bir konuma sahip olması yer almaktadır.

Kaynak：CEPR

Yeşil yatırım olmadan yeşil geçiş olmaz. Bunu teşvik etmek, önümüzdeki beş yıl içinde Avrupa Yeşil Mutabakatı için temel zorluk olacak ve Avrupa Birliği'nin iklim hedeflerine ulaşma ve rekabet gücünü ve güvenliğini güçlendirme şansını artıracak veya ortadan kaldıracaktır.

Ancak AB iklim hedeflerine ulaşmak için gerçekten ne kadar yeşil yatırıma ihtiyaç var? Bunu değerlendirmek için ülke düzeyinde kaliteli bilgilere ihtiyaç var. Ancak Avrupa Yeşil Mutabakatı'na ve tetiklediği birçok girişime rağmen, bu şaşırtıcı derecede eksik ve tutarsız olmaya devam ediyor. En iyi ihtimalle, AB ülkelerinin ulusal enerji ve iklim planlarından (NECP'ler) bazıları, bu tür tahminlerin nasıl hesaplandığını belirtmeden, 2030 hedefine ulaşmak için gereken yatırım miktarına ilişkin genel tahminler sağlıyor ve bu da bunların güvenilirliğini değerlendirmeyi, bunları tutarlı bir şekilde karşılaştırmayı veya karbonsuzlaştırmaya yönelik ilerlemeleri izlemeyi imkansız hale getiriyor (ECA, 2023).

Güvenilir resmi ulusal bilgilerin bulunmaması nedeniyle, Avrupa'nın yeşil yatırım ihtiyaçları en iyi şekilde, Avrupa Komisyonu'nun AB genelindeki 2030 ve önerilen 2040 iklim hedeflerinin altında yatan etki değerlendirmelerine bakılarak anlaşılabilir (Avrupa Komisyonu, 2020, 2024).

Komisyona göre, 2011 ile 2020 yılları arasında enerji arzına (yani elektrik santralleri ve elektrik şebekesi), enerji talebine (yani binalar, sanayi, tarım) ve ulaşıma (yani otomobiller, kamyonlar, toplu taşıma) yapılan toplam yatırımlar GSYİH'nın ortalama %5,8'iydi. AB 2030 iklim hedefine ulaşmak, 2021 ile 2030 yılları arasında GSYİH'nın yaklaşık %2'si oranında ek yıllık yatırım gerektirecek ve bu seviyenin net sıfıra ulaşması için yirmi yıl boyunca sürdürülmesi gerekecek (Tablo 1).

Bu tahminler, genel olarak Pisani-Ferry ve Mahfouz'un (2023) Fransa için bulgularıyla ve Uluslararası Enerji Ajansı (IEA, 2023b), Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı (IRENA, 2023) ve Bloomberg New Energy Finance'in (BNEF, 2024) küresel tahminleriyle uyumludur. Ayrıca, Avrupa Komisyonu ve Avrupa Merkez Bankası hesaplamalarına dayanan Draghi'nin (2024) Avrupa rekabet gücü raporunda 2025-2030 yıllarındaki ek yeşil yatırım ihtiyaçları tahminleriyle de uyumludur. Son olarak, Bizien vd. (2024), mevcut AB iklim yatırımları ile Komisyon'un gelecekteki ihtiyaç tahminleri arasındaki farkın 2022 yılında GSYİH'nın yaklaşık %2,5'ine ulaştığını doğruladı.

Avrupa Komisyonu'nun yeşil yatırım ihtiyacı tahminleri hatalıdır. Bazı önemli kalemlerin yatırım maliyeti abartılmıştır. Diğer önemli iklimle ilgili yatırım ihtiyaçları dahil edilmemiştir. Aşırı ve eksik beyanlar için ayarlama yapıldıktan sonra bile, rakamlar önemli belirsizliğe tabidir.

Komisyonun başlık rakamları ulaşımı açık ara ana harcama kalemi olarak gösteriyor, ancak bu yatırım ihtiyacının %60'ı zaten gerçekleşecek olan arabaların değiştirilmesinden kaynaklanacak (ortalama 10 yıllık bir araba ömrüne dayanarak; ACEA, 2023). Bu çıkarılırsa, Komisyon net sıfıra ulaşmayla tutarlı ek ulaşım yatırımlarının sınırlı olmasını bekliyor: 2021'den 2030'a kadar yıllık GSYİH'nın %0,5'i. Bunun yerine, enerji sektörü ve binaların iklim hedeflerine ulaşmak için ek çaba gerektiren ana sektörler olması bekleniyor. Bu iki sektörde, yatırım ihtiyaçlarının aynı dönemde GSYİH'nın payı olarak neredeyse iki katına çıkması bekleniyor.

Komisyonun başlık sayıları ayrıca davranış değişikliğini de hesaba katmaya çalışır. Bu muhtemelen önemlidir, çünkü daha fazla davranışsal önlem (örneğin hızlandırılmış modal değişimler ve sürdürülebilir hareketlilik kalıpları, enerji tasarrufu, geri dönüşüm) AB'nin yeşil yatırım ihtiyaçlarını yaklaşık yüzde sekiz oranında azaltabilir (Tablo 2).

Avrupa Komisyonu'nun rakamları yalnızca sermaye harcamalarına (CAPEX) atıfta bulunur ve finansman maliyetlerini içermez. Bu, CAPEX'in yeşil geçişteki ana maliyet kalemini temsil etmesine rağmen, yatırım finansmanının maliyetinin nakit kısıtlaması olan acenteler için önemli olacağı ve kamu maliyesinin özel yatırımı kolaylaştırmak için risk azaltma araçlarıyla devreye girmesi gerekeceği için belirtilmeye değerdir.

Komisyon'un rakamları da yalnızca karbonsuzlaştırmanın dağıtım tarafına bakıyor ve üretim tarafını içermiyor. Yani bu rakamlar, Net Sıfır Sanayi Yasası'nda (NZIA, Yönetmelik (AB) 2024/1735) özetlenenler gibi AB endüstriyel politika hedeflerine ulaşmak için gereken temiz teknoloji üretim maliyetlerini hesaba katmıyor. Komisyon, Avrupa'daki temiz teknoloji üretim kapasitelerinin 2030 yılına kadar AB'nin yıllık dağıtım ihtiyaçlarının en az yüzde 40'ını karşılayacak şekilde artırılmasının 2024-2030 döneminde yaklaşık 100 milyar avroluk ek toplam yatırım gerektireceğini tahmin ediyor. Bu, GSYİH'nın yaklaşık yüzde 0,1'ine denk geliyor.

Bu tahmini çok muhafazakar buluyoruz, özellikle de NZIA'nın yalnızca sınırlı sayıda teknolojiye ve yerel tedarik zincirlerine odaklanması ve beceri geliştirme programlarının ve temel stratejik kritik ham maddelere erişimin sağlanmasının maliyetlerini göz ardı etmesi nedeniyle. Ayrıca, ekonomik güvenliğin agresif bir şekilde yerelleştirmeyi gerektirdiği düşünülürse, üretimdeki yeşil yatırım ihtiyaçları çok daha büyük olabilir.

Son olarak, Komisyon'un tahminleri yalnızca iklim eyleminin azaltma tarafıyla ilgilidir ve iklim adaptasyonu yatırımını içermez. Bu büyük bir boşluktur, çünkü AB'nin iklim adaptasyonuna olan ihtiyacı zaten önemlidir ve azaltma programa göre ilerlese bile önemli olacaktır. Adaptasyon yatırımı tahminleri önemli belirsizlik içerir. AB için şu anda yıllık 35 milyar avro ile 500 milyar avro arasında olduğu tahmin edilmektedir; bu, farklı temel varsayımları ve metodolojik yaklaşımları yansıtan çok büyük bir aralıktır (EIB, 2021a). Makul tahminlerin aralığını daraltmak ve bu yatırımların zaman içinde ve ülkeler arasında dağılımının daha iyi değerlendirilmesini geliştirmek acildir.

Yukarıdaki tahminler, karbon fiyatının seyri, karbonsuzlaştırma çabalarının zamanlaması, temiz teknoloji maliyetlerini düşürmede inovasyonun rolü ve sistem ikamesi dahil olmak üzere bir dizi varsayımla desteklenmektedir. Bunlar elbette değişebilir. Ayrıca, tahminlerin yalnızca karbonsuzlaştırma yatırımları için olduğu ve Avrupa Yeşil Mutabakatı'nın diğer çevresel ve dairesel ekonomi kısımlarını içermediği de açık olmalıdır. Ayrıca, çalışanların kahverengi endüstrilerden yeşil endüstrilere yeniden beceri kazandırılması/becerilerinin artırılması ve iklim politikasının sosyal etkileriyle başa çıkma önlemleri gibi tüm gerekli kaynakları harekete geçirmek için gereken yatırımları da içermezler. Bu son nokta özellikle önemlidir, çünkü 2025-2030 yılları arasında, emisyon azaltımlarının şimdiye kadar nispeten küçük olduğu binaların ve ulaşımın karbonsuzlaştırılmasının karmaşık dağıtımsal etkileriyle başa çıkmak için büyük bir ihtiyaç olacaktır. Siyasi tepkilerden kaçınmak, hanelere daha maliyetli yeşil teknolojileri benimsemeleri karşılığında finansal teşvikler sunmayı içerebilir. 

Özetlemek gerekirse: Davranış değişiklikleri varsayılandan daha önemli olabileceğinden, Avrupa Komisyonu'nun başlık yatırım tahminleri genel ve özel azaltma ile ilgili yatırım ihtiyaçlarını (bölüm 2.1) abartıyor olabilir. Ancak, toplam iklimle ilgili geçiş ihtiyaçları aynı zamanda adaptasyon yatırımlarını, yeniden beceri edinme maliyetlerini ve yeşil teknolojiye yapılan yatırım ile aksi takdirde gerçekleşecek olan kahverengi teknolojiye yapılan yatırım arasındaki maliyet farkını da içermelidir. Bu hariç tutulan kalemlerin büyüklüğü, çoğunlukla adaptasyon ihtiyaçlarını çevreleyen belirsizlik nedeniyle çok belirsizdir. Sonuç olarak, 2030'a kadar olan yeşil geçiş için toplam yatırım ihtiyacının Komisyon tahminlerini büyük bir farkla aşması muhtemeldir. Bu durum, 2040'a kadar olan geçiş için daha da geçerlidir.

If achieving the EU climate goals requires a substantial increase in investment, who is going to pay? The European Commission does not provide specific figures for this, mentioning only that the private sector is expected to be the main source of investment in the electricity system and industry, while public funding is expected to play a substantial role in the buildings and transport sectors, and in supporting innovative clean-tech uptake in the energy system and the industrial sector.

EIB (2021b) and Darvas and Wolff (2022) estimated the public share of green investment to be about 25 percent. However, these exercises are characterised by high uncertainty. For instance, by providing estimates for each category of investment, Pisani-Ferry and Mahfouz (2023) estimated this share to be higher for France: 50 percent in an optimal scenario for the country, also because of France’s larger public sector and greater share of public buildings than other countries. This higher figure is in line with a granular analysis by Baccianti (2022)  for the EU, the central scenario of which also points to a roughly 50 percent public share of green investment.

Based on these different exercises, we can assume the public share of additional green investments from 2025-2030 to range between 25 percent and 50 percent. Given that the annual additional investments to reach the EU 2030 climate target are estimated at two percent of GDP, the additional public effort to reach the EU 2030 climate target would thus range between 0.5 percent and one percent of GDP over 2025-2030.

Given limited public finances, it will be crucial to make all the necessary efforts to stay at the lower end of this range. In other words, the available resources should be focused on those areas where private finance alone cannot deliver (ie where clear market failures exist). This includes:

RD support and support for early adoption of innovative clean technologies. This is what allows the creation of economies of scale, leading to steep cost reductions, which in turn progressively reduce the need for public support as the ‘green premium’ thins out. This has happened with wind and solar energy. IRENA estimated that between 2010 and 2022, the average cost of generating electricity from solar PV fell by 89 percent – currently almost one-third cheaper than the cheapest fossil fuel globally – while the cost of generating electricity with onshore wind fell by 69 percent. This is why countries including Germany have been able to rethink their investment support for renewables, and why the share of public investment to meet EU climate targets in the power sector is estimated in the relatively low range of 15 percent to 20 percent (Baccianti, 2022).

Financing electricity and transport infrastructure, as well as renovation of public buildings. For example, public funding will need to pay for a significant share of investment in railway networks, public transport and district heating (Baccianti, 2022; OBR, 2021).

Provision of financial de-risking tools to lower the cost of capital for private investors in green projects. Many clean technologies are characterised by high CAPEX and low operating costs (OPEX). This is true for wind and solar generation, electric vehicles and buildings retrofitting. The cost of capital thus plays a key role in the green transition, providing a critical benchmark to assess the risk and return preferences of investors, and acting as a lever for financial flows to influence prices and choices in the real energy economy (IEA, 2021). Lowering the cost of capital to foster private investment can be done through instruments such as preferential loans and guarantees to both firms and households. For instance, zero-interest loans in France, granted under the éco-Prêt à Taux Zéro (éco-PTZ) programme boosted energy-renovation rates across the country thanks to high take-up among the middle class (Eryzhenskiy et al, 2022).

Provision of direct financial support and compensation to the most vulnerable to ensure a socially fair transition. For most vulnerable households, direct public support is needed to compensate for the higher energy costs linked to climate policy, and to ensure take-up of green alternatives. For example, the phase-in of an EU carbon price on household and road transport emissions will likely be regressive, disproportionally affecting vulnerable households that rely on fossil fuels for domestic heating and lack the resources needed to change their vehicles. Directing support to the most vulnerable would help reduce both emissions and energy poverty. For instance, prioritising grants for the worst-performing buildings, often occupied by vulnerable consumers, will yield climate benefits and benefits in terms of improved air quality, health, productivity, energy security and lower future government outlays to alleviate energy poverty (Vailles et al, 2023; Keliauskaite et al, 2024).

The upshot is that the EU has embarked on a transformational transition without mapping out in detail how much investment this transition will require, and without equipping itself with the capacity to monitor, either at EU-level or national level, the actual efforts and the remaining investment gap. Knowing the rough direction of travel is like crossing the Atlantic without a compass, and is not enough. 

Even if governments can ensure the substitutability of public finance with private finance, achieving the EU’s 2030 climate goal will still require public investment during 2025-2030 of at least 0.5 percent of GDP. Delivering this will be tough for five main reasons.

Since the launch of the European Green Deal in 2019, the EU has played an increasingly direct role in fostering green investment, including through carbon pricing and regulations, and also by offering financial incentives. Balancing prohibitions and incentives is crucial to ensure the political viability of the green transition and to avoid a dangerous ‘blame game’ with national capitals (Pisani-Ferry et al, 2023). Two major steps have been taken on the financing of the green transition. First, its was decided to set a 30 percent minimum green spending threshold in the EU budget (the multiannual financial framework, MFF), amounting to about €1 trillion for 2021-2027. Second, a 37 percent minimum green spending threshold was established for the main part of the NextGenerationEU post-pandemic instrument, the Recovery and Resilience Facility (RRF), which was endowed with financial firepower of €723 billion for 2021-2026, including €338 billion in grants.

The RRF is currently the largest source of EU grants for the green transition, especially for buildings and transport decarbonisation (Lenaerts and Tagliapietra, 2021). On top of the MFF, green grants from the RRF and other instruments – the Innovation Fund, the Modernisation Fund and the Just Transition Fund – amount to about €50 billion per year.

But the RRF ends in 2026. This will leave a major gap in EU funding for the green transition, which will decrease to slightly less than €20 billion per year. In other words, a gap of about €180 billion for the 2024 to 2030 period will open up (Pisani-Ferry et al, 2023). This is highly problematic. It will happen just as EU countries are required to deepen their decarbonisation efforts substantially, starting with difficult sectors such as buildings and transport. The risk of political pushback from national capitals will likely be serious as a result.

A reform of the EU’s fiscal framework – which implements the EU Treaty requirement for countries to keep their budget deficits within 3 percent of GDP, and their public debt within 60 percent of GDP – took effect in April 2024. The framework as updated imposes restrictions that could make the financing of new green investment at national level very difficult for countries with debts and deficits considered excessive. Furthermore, the reformed fiscal framework does not include a ‘green golden rule’, which would exclude any increase in net green public investment from the fiscal indicators used to measure compliance with the fiscal rules. Nor does it provide exemptions even for EU-endorsed national green investments (see Box 1). These constraints make public investment for decarbonisation harder to realise.

Tarihte sadece dört yumuşak iniş oldu — 1968, 1985, 1995 ve şimdi, 2024'te. Yumuşak inişler çok nadir olduğu için, piyasa katılımcılarının gelecek hakkında cesur tahminlerde bulunmak için çok fazla veri noktası yok. Ancak tarihsel olarak, ekonomik büyüme yumuşak inişten sonraki yıllarda hızlandı. Ve bu modelin 2025'te tekrarlanması muhtemel.

Yumuşak iniş sonucu hisse senetlerini 2024'te tüm zamanların en yüksek seviyelerine taşıdı. Bu arada, kredi spreadleri tarihsel olarak dar ve piyasa oynaklığının çoğu ölçüsü sakin. Sağlam şirket karlarının 2025 boyunca, özellikle ABD'de hızlanacağı tahmin ediliyor. Ve Trump yönetiminin politika hedefleri - düzenlemenin kaldırılması, daha düşük enerji maliyetleri ve vergi kesintileri dahil - zaten büyüyen bir ABD ekonomisini canlandırabilir.

Atlanta Federal Rezerv Bankası'nın GDPNow tahminine göre ekonominin 2024'ün dördüncü çeyreğinde yıllık %2,6 oranında genişleyeceği öngörülüyor. Çoğu tahmin, ABD GSYİH'sinin 2025'te %2 ila %2,5 oranında büyüyeceğini ve bunun da durgunluk bölgesinden uzak olacağını öngörüyor.

İşgücü piyasası dirençli kalmaya devam ediyor. ABD, son 12 ayda 2,1 milyondan fazla iş ekledi. İşsizlik oranı tarihi olarak düşük bir seviyede, %4,1. Ücretler enflasyondan daha hızlı büyüyor. Ve işletmeler işçileri işten çıkarmaktan çekiniyor, bu da ekonomi için olumlu bir öncü gösterge.

Tam istihdamlı tüketicilerin harcamaya devam etmesi muhtemeldir. Gelir elde edenlerin en üst %20'si tüketimin %40'ından sorumludur ve harika durumdadırlar.

Birinin tüketimi, bir başkasının kârıdır. SP 500® şirketlerinin 2024'te kazançlarını %9,4 oranında artırması öngörülüyor. Şaşırtıcı bir şekilde, analistler 2025'te %15'lik daha iyi bir kazanç büyümesi öngörüyor. SP 500 şirketleri kazançlarını karşılarsa, zaten yüksek olan kâr marjları tüm zamanların en yüksek seviyelerine ulaşacaktır.

Aynı zamanda, enflasyon Federal Rezerv'in (Fed) %2 hedefine doğru sürünmeye devam ediyor. Fed'in tercih ettiği enflasyon ölçüsü olan Temel Kişisel Tüketim Harcamaları (PCE) Fiyat Endeksi, son 12 ayda %3,2'den %2,8'e düşerek %0,4 oranında azaldı.

Ekonomik genişlemelerin yaşlılıktan ölmediğini iddia eden eski bir piyasa atasözü vardır. Bunun anlamı, iyi zamanların sona ermesi için bir katalizöre ihtiyaç duyulmasıdır.

Yine de, yüksek değerlemeler nadiren kısa vadeli borsa performansının iyi bir göstergesi olmuştur. Pahalı yatırımlar yakın vadede daha pahalı hale gelebilir ve sıklıkla gelir. Gelecek yıl göklere çıkan kazanç beklentilerini karşılayamamak veya aşamamak piyasanın yükselişini bozabilir. Yeniden yükselen enflasyon da ekonomik genişlemeyi engelleyebilir, ancak yükselen enflasyonun 2025'ten çok 2026'da bir sorun olması daha olasıdır. Sonuç olarak, gerçek faiz oranlarının yönü bu genişlemenin yaşayıp yaşamayacağı konusunda nihai hakem olabilir.

Yine de, 2025 uçurumunda dururken, bu görünür risklerden herhangi birinin gelecek yıl ekonomik daralmanın ve piyasalardaki yükselişin sonunun habercisi olacağını öngörmek zor.

Ekonomi 2024'te yumuşak bir iniş elde etmek için neye dayandı? Mart 2022'den Temmuz 2023'e kadar Fed, faiz oranlarını 11 kez artırdı; bu, 40 yılın en agresif hızıydı. Fed politika yapıcıları, federal fon oranı için hedef aralığını %0'dan %5,25'lik bir zirveye ve %5,50'ye çıkardı. Bu faiz artışları, enflasyonun Haziran 2022'deki %9,1'lik zirveden Ekim 2024'teki %2,6'ya düşmesine yardımcı oldu.

Tüm faiz artışlarına rağmen ekonomi durgunluktan kurtuldu ve işgücü piyasası dayandı. Olasılıklara meydan okuyan Fed, enflasyonun düşmesi için ekonomiyi yeterince yavaşlattı, ancak durgunluğa girmesine neden olacak kadar da değil.

Ekonomik büyüme, 2023'ün üçüncü çeyreğindeki %4,9'luk yıllık orandan 2024'ün üçüncü çeyreğindeki %2,8'lik yıllık orana yavaşladı. İşsizlik oranı, Nisan 2023'teki %3,4'ten Temmuz 2024'teki %4,3'e tırmanarak, yumuşayan bir işgücü piyasasına işaret etti. Ayrıca, federal fon oranı için hedef aralığının mevcut enflasyon ölçütlerinin belirgin şekilde üzerinde olmasıyla, Fed, Eylül ayında faiz oranı düşürme döngüsüne başladı ve son iki toplantısında faiz oranlarını %0,75 oranında düşürdü. Kasım ayında oranların %4,50 ila %4,75 olmasıyla, çoğu Fed gözlemcisi merkez bankasının 2025'te oranları %0,75 ila %1,00 daha düşürmesini bekliyor.

Peki bundan sonra ne olacak?

Tarih kendini tekrar etmez, ancak sıklıkla kafiye yapar. Fed'in 1995'teki en son yumuşak inişten önceki sıkılaştırma döngüsü de agresifti.

Şubat 1994'ten Şubat 1995'e kadar Fed, 13 ay boyunca faiz oranlarını yedi kez artırdı. O zamanlar suçlu enflasyon değildi; aşırı ısınan bir işgücü piyasasıydı. Fed, federal fon oranı için hedef aralığını resesyona neden olmadan %3'ten %6'ya iki katına çıkardı. Para politikası koşullarının çok sıkı hale geldiğinden korkan Fed, bir dizi orta döngü ayarlaması yaptı ve Temmuz 1995'ten Ocak 1996'ya kadar faiz oranlarını üç kez %0,75 oranında düşürdü. 1995'teki yumuşak inişin ardından, ABD GSYİH'si 1995'teki %2,7'den 1996'da %3,8'e yükseldi.

Fed'in bugün gerçekleştirdiği orta vadeli ayarlamalar, 2025 yılında ABD ekonomisinde benzer bir sıçramaya yol açabilir.

Fed'in enflasyonu yenmek için Temmuz 2023'e kadar faiz oranlarını agresif bir şekilde artırmasıyla sermaye oluşumu düşüşe geçti.

İlk halka arzlar (IPO'lar) artık son 20 yılın ortalamasının çok altında. Daha yüksek oranlar ve daha zorlu bir düzenleyici ortam tarafından engellenen birleşme ve satın almalar (MA), 10 yıllık ortalamaların altında. Özel sermaye şirketlerinin portföylerinde sadece bir çıkış planı bekleyen 3,2 trilyon dolarlık varlık var. Özel sermaye anlaşma değerleri %60 düştü, anlaşma sayısı %35 düştü ve çıkış değerleri %66 düştü. İşletmelerin sermaye harcamaları, özellikle üretim endüstrilerinde, daha yüksek oranlar ve katı düzenlemeler tarafından kısıtlandı.

Fed faiz indirimleri, daha düşük potansiyel enerji maliyetleri, daha hafif düzenlemeler ve daha düşük vergilerle bir araya geldiğinde, IPO'lar, MA ve artan sermaye harcamaları yoluyla büyük sermaye oluşumu dönemini başlatabilir. Yapay zeka (AI) ayrıca ekonomik büyümeyi destekleme, üretkenlik kazanımlarını artırma ve bir sonraki yenilikçi yeni işletme dalgasını yaratma potansiyeline sahiptir.

1995'teki yumuşak iniş, hem tüketiciler hem de işletmeler tarafından Dünya Çapında Ağ'ın küresel olarak benimsenmesiyle kesişen muazzam bir bilgi işlem gücü artışını da içeriyordu. Bu, olağanüstü bir ekonomik büyüme ve Greenspan üretkenlik mucizesi dönemini teşvik etti.

Aslında, 1995'teki yumuşak inişten TMT Bubble'ın Mart 2000'de patlamasına kadar geçen yıllar, borsa performansı açısından kayıtlara geçen en iyi yıllardan bazılarıydı. SP 500, 1995'teki yumuşak iniş yılında %37,2 getiri elde etti ve %20'nin üzerinde yıllık getiri elde ettiği beş ardışık yıla doğru yol aldı. 2024'teki yumuşak inişte SP 500'ün bugüne kadarki %28,1 getirisi, başka bir tarihi boğa piyasası koşusunun başlangıcı olabilir mi?

Acı yoksa kazanç da yok. 1995'ten 1999'a kadar süren o istisnai yumuşak iniş sonrası boğa piyasası koşusu, günümüz yatırımcılarının alışkın olduğundan çok daha fazla oynaklıkla geldi. Bazı piyasa gözlemcileri, Tayland bahtı para krizi, Rusya'nın borç temerrüdü ve Uzun Vadeli Sermaye Yönetimi (LTCM) başarısızlığının nedeni olarak Fed'in para politikası kararlarını suçluyor.

Hükümet liderliğinde, para politikasında ve mali harcamalarda eş zamanlı geçişler, mevcut yumuşak iniş sonrası dönemde sermaye piyasası oynaklığını artırma olasılığı yüksektir. Daha fazla piyasa oynaklığı, piyasa katılımcılarının daha hızlı ekonomik büyüme ve potansiyel olarak daha yüksek borsa performansı için ödediği bedel olabilir.

Mevcut boğa piyasası 12 Ekim 2024'te ikinci yaşını kutladı. Ortalama olarak, bir boğa piyasası beş yıldan biraz daha uzun sürer. Ve mevcut boğa piyasası şimdi sona ererse, kayıtlardaki en kısalardan biri olurdu. Geçtiğimiz iki yılın sağlam kazanımları üzerine inşa edilen mevcut ortam, rallinin 2025'te devam edebileceğini gösteriyor.

Peki bu, portföylerini önümüzdeki yıl için konumlandırmayı düşünen yatırımcılar için ne anlama geliyor?

Hisse senetlerinde Fed'in gevşeme döngüsü, Trump yönetiminin politika hedefleriyle desteklenen güçlü ABD ekonomik büyümesi ve yapay zekayla ilgili liderlik, ABD'deki küçük ölçekli şirketlerde, bölgesel bankalarda ve geniş yapay zeka değer zincirinde fırsatlara işaret ediyor.

Sabit gelirli sektörlerde, para politikası son dönemde faiz oranı eğilimlerinin itici gücü olsa da, beklenen ticaret tarifeleri, göçmen reformu ve vergi kesintileri, maliye politikasının da 2025'te faiz oranı oynaklığını etkilemesi muhtemel. Ancak Trump yönetiminin iş dünyası yanlısı politikaları krediye ilişkin olumlu görünümü artırabilir.

Son olarak, liderlik, para politikası ve mali harcamalardaki yapısal değişimler, hisse senetleri ile tahviller arasındaki yüksek korelasyonun oluşmasına katkıda bulunarak geleneksel portföyleri istikrarsızlaştırmıştır. Bu nedenle, dengeyi sağlamak ve olası bir oynaklık artışını hafifletmek için çeşitlendirmeyi düşünmek için şu an iyi bir zamandır.

Hükümet,   gelecek yıl İngiltere'deki yerel yönetim finansmanına ilişkin planlarını özetleyen ve uzun vadeli reform planları hakkında daha fazla ayrıntı sağlayan bir politika bildirisi yayınladı .

IFS yardımcı müdürü ve devredilmiş ve yerel yönetim finansmanı başkanı David Phillips şunları söyledi:

"Belediyenin finansmanına ilişkin duyuru, yeni hükümetin niyetinin açık bir ifadesidir.

Tüm İngiliz konseyleri konsey vergilerini izin verilen maksimum oranda artırırsa (ortalama olarak, %5'in hemen altında), genel çekirdek fonları, tahmini ekonomi çapındaki enflasyon hesaba katıldıktan sonra %5,6 veya gerçek anlamda %3,2 artacaktır. Ve ambalaj üreticilerinden gelen yeni geliri ekleyin ve artış gerçek anlamda %5'e yakın olacaktır.

Ancak fon artışları büyük ölçüde yoksun, tipik olarak kentsel konseyleri hedef alacak. Kırsal konseyleri hedef alan hibeler, yoksunluk temelli yeni bir hibeyi kısmen finanse etmek için kaldırılacak. Hükümet, kırsal alanlara hizmet veren konseylerin genel fonlarında yine de bir artış göreceklerini ancak bunun daha yoksun bölgelere göre önemli ölçüde daha küçük olacağını belirtmek için çabalıyor.

Hükümet bu değişiklikleri 2026-27'den itibaren daha temel reformlara giden bir basamak taşı olarak tanımladı. Harcama ihtiyaçları ve yerel gelir toplama kapasitesinin güncellenmiş değerlendirmeleriyle konsey finansman sistemini reform etme taahhüdü memnuniyet verici ve uzun zamandır bekleniyordu. Mevcut finansman tahsisleri, 1990'lara kadar uzanan bir dizi özel karara ve veriye dayanmaktadır. Mevcut sistem basitçe amaca uygun değil ve hükümet onu reform etmekte haklı.

Önümüzdeki yıl için yapılan değişiklikler, bu uzun vadeli değişikliklerin, 2010'larda en çok maruz kaldıkları kesintileri telafi etmek için daha yoksun bölgelere fonların yeniden dağıtılmasına da vurgu yapacağını gösteriyor. Bunun adil olup olmadığı, bakanın gözünde olacak. Ancak statüko sonsuza kadar devam edemez ve önümüzdeki bir istişare, İngiltere genelindeki konseylere ve diğer paydaşlara, reform edilmiş bir fonlama sisteminin neye öncelik vermesi gerektiği konusunda söz hakkı tanıyacak."

Küresel Kısa Vadeli Tahviller Başkanı Daniel Siluk, ABD'deki ekonomik döngünün uzaması ve diğer yerlerdeki şüpheli büyümenin, tahvil yatırımcıları için cazip getiriler elde etme ve küresel olarak çeşitlendirerek sermayeyi koruma fırsatı yarattığına inanıyor.

Yatırımcılar, 2025'te küresel tahvillerin beklentilerini değerlendirirken, değişen makro ve politika ortamları arasındaki ayrılmaz bağlantıları göz önünde bulundurmalıdır. ABD'de, Kasım ayındaki seçimlerden önce bile, piyasalar Federal Rezerv'in (Fed) gevşeme döngüsüne ilişkin beklentileri kalibre ediyordu. Dayanıklı bir işgücü piyasası ve enflasyonun belki de umulduğu kadar hızlı düşmemesinin birleşimi, ekonomik döngünün bir uzantısının fiyatlandırılmasıyla faiz oranlarını düşürme aciliyetini azalttı.

Birçok açıdan, eski Başkan Donald Trump'ın seçilmesi sürdürülebilir ekonomik büyüme olasılığını artırdı, ancak aynı zamanda tahvil yatırımcılarının görmezden gelemeyeceği yeni belirsizlikler de getirdi. Düzenlemelerin kaldırılması ve vergi reformu gibi büyüme yanlısı girişimler yatırımı ve tüketimi teşvik edebilirken, tarifeler ve ticaret engelleri en azından enflasyonist olabilir ve - en kötü ihtimalle - bu önlemler karşılıklı uygulanırsa küresel büyümeye potansiyel engeller oluşturabilir.

Faiz oranları şimdiden farkına vardı. ABD Hazine tahvillerinin getiri eğrisi tüm vadelerde yükseldi. Daha kısa vadeli getiriler daha sakin bir faiz indirimi yörüngesini yansıtırken, daha uzun vadeli getiriler yatırımcıların daha fazla oynaklık, potansiyel olarak daha yüksek büyüme ve enflasyonu tamamen dizginleme mücadelesinin bitmemiş olma ihtimalini hesaba katmasıyla yükseldi.

Keskin karşı rüzgarlarla karşı karşıya kalan diğer bölgeler (örneğin Avrupa'nın büyük bir kısmı) politikayı gevşetmede daha dikkatli olmak zorunda kalabilir. Hangi bölgelerin, sektörlerin ve menkul kıymetlerin yeni yönetimin politikalarından net olarak yararlanacağını ve hangilerinin yeni karşı rüzgarlarla karşı karşıya kalabileceğini belirlemek, ayrıntıları araştıran yatırımcıların sorumluluğunda olacaktır.

Yatırım perspektifinden bakıldığında, farklılaşan ekonomik ve politik beklentiler tahvil yatırımcıları için hem fırsatlar hem de riskler yaratır. Yetki alanları genelinde, enflasyona karşı verilen mücadele getirileri yatırımcılara tekrar cazip gelir akışları sağlayabilecek seviyelere taşımıştır.

Ancak, faiz oranlarına ilişkin görünüm değişiyor. Avrupa'nın bocalayan bir büyümeyle karşı karşıya olmasıyla, tahvil getirileri daha da düşmeye devam edebilir ve bu da egemen eğrilerin ön ucu boyunca sermaye değerlenmesi için bir fırsat teşkil eder. ABD'de, büyüme yanlısı herhangi bir girişim veya ticarete yönelik engeller, enflasyonun aşağı yönlü yörüngesinin hızını değiştirebilir. Bu, orta ila uzun vadeli Hazine tahvillerinde ek oynaklığa yol açabilir.

Farklı bölgeler kendi ekonomik ve politik yollarını çizerken, küresel bakış açısına sahip yatırımcılar, faiz oranlarının düşebileceği bölgelerde cazip getirili ihraçlar ve menkul kıymetler kullanarak sabit gelir tahsisleri içindeki çeşitliliği artırma fırsatına sahip oluyor.

Piyasalara zaten fiyatlandırılmış olan şeyleri de göz önünde bulundurmak gerekir. Örneğin ABD'de, 10 yıllık tahvilin nominal getirisi Eylül ortasından bu yana 80 baz puana (bps) kadar yükseldi ve önümüzdeki on yıldaki enflasyon beklentilerinin artması artışın önemli bir kısmını oluşturuyor.

Kurumsal krediler içinde fırsatlar ararken benzer bir küresel yaklaşımın uygulanması gerektiğine inanıyoruz. Farklılaşan ekonomik beklentiler, kurumsal ihraççıların kredi profilleri için sonuçlar doğurur. Ve varlık sınıfında değerlemeler yükseldiğinde, yatırımcılar istikrara kavuşan veya iyileşen ekonomik koşulların bir ihraççının yükümlülüklerini yerine getirme yeteneğini güçlendirmesi gereken bölgeleri arama fırsatına sahip olurlar. Bunun aksine, büyümenin daha zayıf olduğu, yüksek değerli ve daha döngüsel olarak maruz kalan ihraçlardan kaçınmak en iyisidir.

Ayrıca, bazı bölgelerdeki değerlemeler diğerlerinden daha elverişli görünüyor, genellikle aynı kredi notu için - veya hatta belirli ihraççı için. Değişken döviz maruziyetinin korunmasıyla, küresel yatırımcılar riskte çok az veya hiç artış olmadan aşırı getiri potansiyelini en üst düzeye çıkarabilir.

Hala belirsiz olan ekonomik ortamda gezinmenin bir yolu, daha kısa vadeli kurumsal ihraçlara odaklanmaktır. Geçtiğimiz 15 yılın çoğuna kıyasla daha yüksek getiriler, vadeye yaklaştıkça bu menkul kıymetlerin daha dik bir şekilde aşağı çekilmesi nedeniyle cazip getiriler üretme potansiyeliyle sonuçlandı. Bu daha kısa zaman ufuklarında, yatırımcılar bir ihraççının borçlarını ödeme becerisine ilişkin daha iyi bir görünürlüğe sahip olma eğilimindedir. Ön tarafa odaklanmanın gerekçesi, hala düşük vadeli primlerle güçlendirilir, bu da yatırımcıların yalnızca marjinal olarak daha yüksek getiriler için kendilerini önemli ölçüde daha fazla oynaklığa maruz bırakmaları anlamına gelir.

Başkan seçilen Trump'ın yönetiminin ilk aylarındaki ekonomik öncelikleri hakkında daha fazla bilgi edinmeyi bekliyoruz. Ekibinin ticaret, açıklar ve ulusal güvenlik gündeminin ekonomik yönlerine yaklaşımı küresel çapta yankılanacak. Büyüme yanlısı girişimler muhtemelen Hazine getirilerini küresel akranlarına göre yüksek tutacaktır. Eşlik eden dolar gücü diğer para birimlerinin pahasına gelecek ve ayrıca küresel yatırımın daha büyük bir kısmını ABD'ye yönlendirecektir. Bu, Avrupa gibi bölgelerin ekonomik konumlarını kötüleştirebilir. Ve bu gündem beklenen büyüme yörüngelerini değiştirdiği ölçüde, kaçınılmaz olarak Fed ve diğer merkez bankalarının kararlarını etkileyecektir.

1. Fransız hükümetinin güven oylamasıyla düşmesinin ardından Emmanuel Macron'un istifa etmesi çağrısı yapılıyor.

2. Fed'den Daly, faiz oranlarının düşürülmesi konusunda acil bir durum olmadığını söyledi.

3. Beige Book, ABD'de istihdam büyümesinin yavaş olduğunu gösteriyor

4. Powell, Fed'in biraz daha temkinli olabileceğini söylüyor.

5. ABD hizmet sektörü ılımlı bir şekilde genişliyor.

6. Fed/Müslüman: Faiz indirimlerine ara vermenin zamanı gelmiş olabilir

Fransız Ulusal Meclisi Çarşamba günü Fransız Başbakanı Michel Barnier'e karşı güvensizlik oyu verdi, bu yüzden Barnier istifa edecek. Bu, Fransız hükümetinin 1862'den beri ilk kez görevden alınması anlamına geliyor. Ayrıca, Fransız Vatanseverler Partisi, web sitesinde Cumhurbaşkanı Macron'un istifasını talep eden bir dilekçe başlattı.

"Şimdi, bu oyu Emmanuel Macron'u istifaya zorlamak için kullanmalıyız. Yıllardır Fransız halkına karşı küçümseme gösterdi; yıllardır politikaları her sektörde tam bir başarısızlıktı. Son yedi yıldır ülkeye akıl almaz zararlar verdi: ulusu böldü, güvensizlik yarattı ve Fransa'nın uluslararası statüsünü azalttı. Savaşlara yatırım yaptı, ülkenin uluslararası konumunu zayıflattı, Fransa'nın AB ve NATO'daki sesini küçülttü ve AB tarafından gerekli görülen felaket politikaları uyguladı. Tarım, sanayi, sağlık, enerji ve göç gibi sektörlerin çöküşüne neden oldu. İstifa etmeli," diye yazıyor dilekçede.

Fransız Vatanseverler Partisi lideri Florian Philippot, Macron'un istifasını talep etmek için bu cumartesi (7 Aralık) bir protesto yürüyüşü çağrısı yaptı. Fransız araştırma ve danışmanlık şirketi Elabe'nin BFMTV için yaptığı ankete göre, Fransız halkının yüzde 63'ü Macron'un güven oylamasının ardından istifa etmesini istiyor.

San Francisco Fed Başkanı Mary Daly Pazartesi günü, ekonomiyi iyi durumda tutmak için, Aralık ayında veya daha sonra olsun, politikaları ayarlamaya devam etmeliyiz dedi. Bunu bir sonraki toplantıda ele alacağız, ancak faiz indirimleri hala Fed politika yapıcıları tarafından değerlendiriliyor. Şu anda, arz ve talep kabaca dengeli ve enflasyon düşmeye devam ediyor. Fed faiz oranlarını düşürmeye odaklanmalı. Ancak, faiz oranlarını tekrar düşürsek bile, politika kısıtlayıcı olmaya devam edecek, bu da önemli.

Nötr faiz oranı seviyesi zaten "%3'e yakın" olabilir. Ancak, nötr oranı çevreleyen belirsizlik göz önüne alındığında, ekonomi daha fazla bilgi sağladıkça yavaş ilerleyebileceğimize ve ayarlama yapabileceğimize inanıyorum.

Şu anda, faiz oranlarını düşürmek için acil bir ihtiyaç yok. Fed'in, işgücü piyasasını gereksiz yere yavaşlatmadan enflasyonun azaltılmasını sağlamak için politikasını "tedbirli bir şekilde ayarlaması" gerekiyor.

Federal Rezerv, 4 Aralık'ta Beige Book'u yayınladı ve ekonomik faaliyetin çoğu Bölgede hafifçe arttığını, üç Bölgede orta veya mütevazı büyüme görüldüğünü gösterdi. Ancak, iki Bölgede durgun veya hafifçe azalan ekonomik faaliyet bildirildi. Aynı zamanda, tüketici harcamaları genel olarak sabit kaldı ve tüketiciler fiyatlara karşı daha hassas hale geldi. İpotek talebi genel olarak düşüktü ve ticari gayrimenkul kredileri de benzer şekilde durgundu.

İstihdam açısından, çoğu Bölge düşük çalışan devir oranı, sınırlı işe alım faaliyeti ve iş gücü sayılarında asgari artışlarla istikrarlı veya hafif artan istihdam seviyeleri gördü. İşten çıkarmalar da düşüktü. Çoğu Bölge işe alım faaliyetinde bir toparlanma konusunda temkinli bir iyimserlik ifade etti. Ek olarak, ücret artışı çoğu Bölgede ılımlı bir hıza yavaşladı ve önümüzdeki aylarda daha fazla ılımlı büyüme bekleniyor.

Fiyatlar çoğu İlçede orta düzeyde arttı. Çoğu işletme girdi fiyatlarının satış fiyatlarından daha hızlı arttığını gördü ve bu da kar marjlarında düşüşe yol açtı. İşletmeler fiyat artışının mevcut seviyelerde kalmasını bekliyor. Ancak, birkaç İlçe, Başkan seçilen Trump yönetiminde yabancı mallara yönelik tarifelerin potansiyelinin önemli yukarı yönlü enflasyon riskleri oluşturabileceğini belirtti.

ABD ekonomisi iyi gidiyor ve bu durumun devam edemeyeceğine inanmak için hiçbir neden yok, Fed Başkanı Jerome Powell Çarşamba günü söyledi. İşgücü piyasasına yönelik riskler küçük görünüyor, ekonomik büyüme kesinlikle düşündüğümüzden daha güçlü ve enflasyon biraz daha yüksek. Beklenenden düşük risklere rağmen, Fed hala temkinli bir şekilde nötr bir orana doğru hareket edebilir.

ABD bütçesi sürdürülemez bir yolda ve gelirler ile harcamalar arasında daha iyi bir koordinasyona ihtiyaç duyuyor. Merkez bankası oranları belirlerken borç ve açıkları dikkate alamaz; enflasyona odaklanmalıdır. Fed mali liderlik rolünde değil, bunun yerine enflasyon ve istihdamın ikili görevini yerine getirmek için araçlarını kullanıyor.

Tedarik Yönetimi Enstitüsü (ISM) Çarşamba günü ABD imalat dışı PMI'nın geçen ay 52,1'e gerilediğini bildirdi; bu Haziran'dan bu yana ilk düşüş. Yeni siparişler endeksi üç aylık düşük seviye olan 53,7'ye geriledi. İş faaliyeti endeksi Ağustos'tan bu yana en düşük seviyesine geriledi.

Düşüş esas olarak iş faaliyetlerindeki, yeni siparişlerdeki, istihdamdaki ve tedarikçi teslimatlarındaki düşüşlerden kaynaklandı. Ancak 14 sektörde iş faaliyetlerinde büyüme görüldü ve 13 sektörde yeni siparişlerde artış görüldü. Bu, hizmet sektörünün sürdürülebilir büyüme gösterdiğine dair son aylardaki görüşü güçlendiriyor.

St. Louis Fed Başkanı Alberto Musalem Çarşamba günü Fed'in istihdam ve fiyat istikrarı hedeflerine ulaşmaya yakın olduğunu ve para politikasının elverişli bir konumda olduğunu söyledi. Mevcut işgücü piyasası koşullarındaki "güçlü" ekonomik koşullar ve enflasyon seviyeleri göz önüne alındığında, sabırlı bir para politikası duruşu uygundur. Musalem, tam istihdamla tutarlı seviyelerde olan "güçlü" bir ekonomi ve işgücü piyasasındaki mevcut enflasyon seviyesi göz önüne alındığında sabırlı bir para politikası duruşunun uygun olduğuna inanıyor.

Mevcut ekonomik ortamı, alınan bilgileri ve değişen görünümü dikkatlice değerlendirmek için zaman yaklaştığı için, faiz indirimlerini yavaşlatma veya durdurma seçeneğini açık tutmanın önemli olduğu görülüyor.

UTC+8 14:45 İsviçre İşsizlik Oranı (Kas)

UTC+8 18:00 Avro Bölgesi Perakende Satışları Aylık (Ekim)

UTC+8 00:30 Ertesi Gün: Richmond Fed Başkanı Barkin Konuşuyor

UTC+8 01:00 Ertesi Gün: İngiltere Merkez Bankası MPC Üyesi Greene Konuşuyor