Ngành thép tháng 11: Hòa Phát dẫn đầu thị phần, xuất khẩu HRC lao dốc thê thảm

MỚI

GDA "đặt cược" 7.000 tỷ để giữ vị thế?

Tôn Đông Á sau hơn hai thập kỷ vươn lên top 3 tôn mạ, nhưng hai năm gần đây thị phần bắt đầu suy giảm vì cạnh tranh nội địa lẫn rào cản thương mại. Doanh nghiệp xoay trục tập trung thị trường trong nước và chuẩn bị tung “cú đấm thép” 7.000 tỷ đồng – dự án thép lá mạ Phú Mỹ – cùng kế hoạch niêm yết HoSE để mở lại quỹ đạo tăng trưởng.

Từng là cái tên dẫn nhịp trong ngành tôn mạ, Tôn Đông Á (GDA) giờ đối mặt áp lực cạnh tranh ngày một gay gắt. Hai năm gần đây, thị phần chững lại, phơi bày rõ dấu hiệu hụt hơi của một doanh nghiệp từng bứt tốc.

Tôn Đông Á đã giữ được vị thế trên thị phần tôn mạ sau hàng chục năm làm thép

Từ một xưởng tôn mạ công nghệ cũ, Tôn Đông Á (GDA) sau hơn hai thập kỷ đã vươn lên nhóm ba nhà sản xuất lớn nhất Việt Nam, đứng ngang hàng với Hoa Sen (HSG) và Nam Kim (NKG). Hành trình trưởng thành của doanh nghiệp không chỉ đến từ đầu tư máy móc – công nghệ, mà còn từ những lần xoay trục liên tục để thích nghi với một thị trường tôn mạ luôn khốc liệt.

Thế nhưng, hai năm gần đây, thị phần nội địa của GDA bắt đầu chững lại khi cuộc đua tam mã trở nên gay gắt hơn và rào cản thương mại ở các thị trường lớn tăng cao. Doanh nghiệp buộc phải điều chỉnh chiến lược để giữ quyền chủ động. Câu hỏi đặt ra: liệu “cú hích mới” mà GDA kỳ vọng có đủ mạnh để xoay chuyển cục diện?

Hơn hai thập kỷ bám trụ ngành thép

Thành lập năm 1998 với quy mô sản xuất nhỏ và công nghệ hạn chế, Tôn Đông Á từng bước mở rộng kể từ cột mốc 2002 khi đầu tư dây chuyền mạ màu CM1 công suất 40.000 tấn/năm. Khoảng 2006 – 2008, doanh nghiệp tiếp tục tăng tốc bằng nâng cấp công nghệ và mở rộng quy mô.

Năm 2009 đánh dấu bước ngoặt: chuyển đổi mô hình sang công ty cổ phần, vận hành dây chuyền mạ nhôm kẽm 100.000 tấn/năm và khởi công nhà máy tại Thủ Dầu Một – đặt nền móng cho mô hình sản xuất công nghiệp bài bản. Đến năm 2011, dây chuyền mạ màu số 3 đưa tổng công suất mạ màu lên 120.000 tấn/năm, nâng công suất mạ toàn hệ thống vượt 300.000 tấn/năm.

Bất chấp cạnh tranh ngày càng gay gắt, năm 2015 doanh nghiệp vẫn đạt doanh thu 4.300 tỷ, lợi nhuận hơn 220 tỷ và vươn lên vị trí số 2 thị phần tôn mạ (13,8%), chỉ sau Hoa Sen. Dự định IPO năm 2017 phải tạm dừng vì biến động thị trường.

Thị phần chững lại, áp lực dồn nén

Sau 2016, sự tham gia của Hòa Phát và Pomina khiến thị trường thép dẹt biến động mạnh. Biên lợi nhuận gộp của GDA từ đỉnh 16,3% (2016) trượt còn 11,9% (2017) và chỉ quanh 7% giai đoạn 2018–2020. Giai đoạn hậu Covid-19 càng khiến toàn ngành lao đao: chi phí vận chuyển tăng, nhu cầu thế giới giảm, giá nguyên liệu biến động khiến GDA từ lãi hơn 1.200 tỷ (2021) sang lỗ 276 tỷ (2022), kéo theo kế hoạch IPO phải hoãn.

Tuy vậy, sau tái cơ cấu, doanh nghiệp phục hồi nhanh: lãi sau thuế 284 tỷ (2023), 342 tỷ (2024) và 235 tỷ chỉ trong 9 tháng 2025.

Điểm xoay trục lớn nhất nằm ở chiến lược “quay về sân nhà”. Quý III/2025, tiêu thụ nội địa tăng 60%, chiếm 82% tổng sản lượng – tỷ lệ cao nhất trong nhiều năm. Ngược lại, xuất khẩu sụt giảm do các biện pháp phòng vệ thương mại và sức mua yếu tại Mỹ – EU.

Dù vậy, thị phần vẫn trượt nhẹ: từ 18% (2023) xuống 16% (2024 và nửa đầu 2025), nhường sân cho sự tăng tốc của Nam Kim.

“Cú đấm thép” mới – liệu có đổi được cuộc chơi?

Bước chuẩn bị lớn nhất của Tôn Đông Á lúc này là dự án thép lá mạ Phú Mỹ trị giá 7.000 tỷ đồng, công suất 1,2 triệu tấn/năm, dự kiến vận hành từ 2027. Theo giới phân tích, đây có thể là “cú đấm thép” dài hạn bởi thép dẹt là mắt xích cốt lõi trong nhiều ngành công nghiệp – từ điện gia dụng, cơ khí đến ô tô, tàu biển – và ít biến động theo chu kỳ như thép xây dựng.

Song song, GDA tái khởi động kế hoạch niêm yết HoSE để mở rộng khả năng huy động vốn và nâng chuẩn minh bạch, tạo nền tảng tăng trưởng bền vững.

Sau hàng chục năm bám trụ và xây dựng vị thế trong ngành tôn mạ, Tôn Đông Á đang ở thời điểm phải tăng tốc hoặc bị bỏ lại. Những động thái chiến lược gần đây – từ xoay trục nội địa đến “cú đấm thép” Phú Mỹ – cho thấy doanh nghiệp đang chủ động thiết lập một chu kỳ phát triển mới, nơi cuộc cạnh tranh không chỉ ở sản lượng mà ở tầm vóc và năng lực mở rộng chuỗi giá trị.

MỚI

Cổ phiếu "nóng" phiên 5/12

Các cổ phiếu được khuyến nghị bởi các CTCK

Khuyến nghị mua dành cho cổ phiếu GDA

CTCK BIDV (BSC)

BSC khuyến nghị mua đối với cổ phiếu CTCP Tôn Đông Á (mã GDA) với giá trị hợp lý cho năm 2026 là 20.825 đồng/CP (tương đương Upside +24% so với giá đóng cửa ngày 03/12/2025), với P/B mục tiêu = 1x, mức chiết khấu 30% cho rủi ro thanh khoản.

Quan điểm của BSC: GDA đang được chiết khấu về mức giá rất rẻ và là doanh nghiệp sở hữu năng lực tài chính tốt. GDA đang tìm được các thị trường nhỏ thay thế dần thị trường Mỹ mà Công ty đã tập trung các năm vừa qua. Tuy nhiên, BSC sẽ áp dụng mức chiết khấu để phản ánh các rủi ro khi cổ phiếu giao dịch trên UPCoM. BSC sẽ điều chỉnh dần mức chiết khấu sau khi cổ phiếu GDA niêm yết HOSE.

Khuyến nghị mua dành cho cổ phiếu PVT

CTCK DSC

Kết thúc 9 tháng đầu năm, Tổng CTCP Vận tải Dầu khí (PVT - sàn HOSE) ghi nhận doanh thu và lợi nhuận sau thuế lũy kế lần lượt đạt 11.522 tỷ (tăng 36,2% so với cùng kỳ năm trước) và 986 tỷ (giảm 17,9%), vượt 12% kế hoạch doanh thu và 3% kế hoạch lợi nhuận sau thuế năm 2025.

Chúng tôi điều chỉnh dự phóng kết quả kinh doanh năm 2025 với doanh thu và lợi nhuận sau thuế tương ứng là 12.340 tỷ (tăng 5% so với năm trước) và 1.365 tỷ (giảm 7%) sau khi cân nhắc bối cảnh kinh doanh của PVT. Như vậy, Công ty đã hoàn thành 93% dự phóng doanh thu và 72% dự phóng lợi nhuận sau thuế của chúng tôi.

Chúng tôi khuyến nghị mua dành cho cổ phiếu PVT với giá mục tiêu là 22.500 đồng/CP.

Tôn Đông Á đã chính thức trở lại đường đua niêm yết lên sàn HOSE sau nhiều năm bị gián đoạn.

Ngày 02/12, Sở Giao dịch Chứng khoán TP HCM (HOSE) công bố đã nhận hồ sơ đăng ký niêm yết 149 triệu cp của CTCP Tôn Đông Á, với giá trị niêm yết theo mệnh giá đạt 1,491 tỷ đồng. Chứng khoán TPHCM (HSC) đóng vai trò tư vấn cho giao dịch này.

Đây không phải lần đầu tiên, "ông lớn" ngành tôn mạ này hướng đến HOSE. Từ năm 2021, Tôn Đông Á đã có ý định IPO và niêm yết lên sàn HOSE, nhưng buộc phải dừng lại khi ngành thép lao dốc, khiến Doanh nghiệp lỗ và không đáp ứng tiêu chuẩn niêm yết. Tháng 9/2023, Công ty đưa cổ phiếu GDA lên giao dịch trên UPCoM như bước đệm, trước khi Hội đồng quản trị thông qua chủ trương chuyển sàn vào đầu tháng 10/2025.

Quyết định trên giúp Tôn Đông Á gia nhập nhóm những cái tên lớn niêm yết HOSE trong năm nay, tiêu biểu như CTCK TCBS, CTCK VPBankS và gần đây nhất là Nông nghiệp Hòa Phát (HPA).

Làn sóng niêm yết này diễn ra trong bối cảnh thị trường chứng khoán từng sôi động với thanh khoản cao, mặc dù đã hạ nhiệt trong vài tháng gần đây. Các chuyên gia chứng khoán dự báo xu hướng IPO và niêm yết sàn HOSE sẽ tiếp tục nở rộ trong thời gian tới.

Ông lớn tôn mạ top 3 Việt Nam

Ra đời vào năm 1998, Tôn Đông Á chuyên sản xuất thép lá mạ kẽm, thép mạ hợp kim nhôm kẽm, thép mạ màu và thép lá đen mạ màu. Với nhà máy có công suất khoảng 800,000 tấn/năm, Công ty hiện đứng trong top 3 nhà sản xuất tôn mạ lớn nhất Việt Nam.

Những năm qua, ngành tôn mạ Việt Nam trải qua giai đoạn khó khăn kéo dài và chỉ mới bắt đầu phục hồi từ 2024. Năm 2025, ngành tiếp tục đối mặt thách thức mới khi nhiều quốc gia dựng hàng rào bảo hộ thương mại, đặc biệt là việc Mỹ áp thuế cao với sản phẩm tôn mạ từ Việt Nam.

Trong 9 tháng đầu năm 2025, Tôn Đông Á ghi nhận doanh thu thuần hơn 11,900 tỷ đồng và lãi ròng hơn 235 tỷ đồng, giảm lần lượt 22% và 27% so với cùng kỳ. Kết quả này tương đương 66% kế hoạch doanh thu và 78% chỉ tiêu lợi nhuận năm.

Kết quả kinh doanh hàng quý của Tôn Đông Á

Giai đoạn 2025-2026, Công ty dự kiến hoàn thiện thủ tục pháp lý và khởi động giai đoạn 1 của Nhà máy 4 với công suất 300,000 tấn/năm. Tổng thiết kế của nhà máy này dự kiến đạt 1,2 triệu tấn/năm khi hoàn thiện.

Đồng thời, Tôn Đông Á hướng đến mở rộng danh mục sản phẩm sang tôn thép chuyên biệt cho thiết bị gia dụng, nội thất và ô tô, đồng thời tập trung phát triển phân khúc cao cấp để tăng giá trị gia tăng.

Vũ Hạo

FILI - 13:58:00 03/12/2025

MỚI

Tham vọng HOSE của "ông lớn" thép mặc kệ thị giá "ngược sóng"

Tôn Đông Á chính thức nộp hồ sơ niêm yết 149 triệu cổ phiếu lên HoSE sau nhiều lần lỡ hẹn, đánh dấu bước tiến quan trọng trong hành trình phục hồi tài chính và mở rộng sản xuất. Dù lợi nhuận và doanh thu tăng trưởng, cổ phiếu GDA chịu áp lực điều chỉnh mạnh, phản ánh thách thức thị trường vẫn còn hiện hữu.

Sau nhiều lần lỡ hẹn, doanh nghiệp thép chính thức nộp hồ sơ niêm yết 149 triệu cổ phiếu lên HoSE, bất chấp thị giá hiện tại chưa phản ánh triển vọng tích cực.

Việc nộp hồ sơ đánh dấu bước tiến quan trọng của Tôn Đông Á sau chặng đường dài nhiều lần lỗi hẹn

Ngày 2/12, Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HoSE) đã chính thức tiếp nhận hồ sơ niêm yết 149 triệu cổ phiếu GDA của Công ty CP Tôn Đông Á. Động thái này không chỉ là một thủ tục hành chính mà là lời khẳng định chiến lược sau một chặng đường dài đầy lỡ hẹn và thách thức thị trường.

Kiên định trở lại sau những bước lùi chiến lược

Được thành lập năm 1998, Tôn Đông Á là một trong ba nhà sản xuất tôn mạ lớn nhất Việt Nam, cạnh tranh trực tiếp với Hoa Sen và Nam Kim. Dù có nền tảng vững chắc, doanh nghiệp đã phải đối mặt với chu kỳ thị trường thép đảo chiều và kết quả kinh doanh sa sút, khiến kế hoạch IPO và niêm yết HoSE giai đoạn 2021–2023 bị đình trệ. Cổ phiếu GDA buộc phải chuyển sang giao dịch trên UPCoM (tháng 9/2023) như một giải pháp tạm thời để chờ thời cơ.

Bước ngoặt chỉ đến vào tháng 10/2025, khi đại hội cổ đông thông qua việc chuyển sàn. Thành quả này đến từ sự phục hồi mạnh mẽ: Tôn Đông Á đã báo lãi sau thuế tăng trưởng đều đặn từ 284 tỷ đồng (2023) lên 342 tỷ đồng (2024), và đạt 235 tỷ đồng chỉ trong 9 tháng đầu năm 2025 – hoàn thành 78% kế hoạch lợi nhuận cả năm.

Tham vọng bành trướng quy mô sản xuất

Quyết tâm lên sàn của GDA còn gắn liền với tham vọng bành trướng quy mô sản xuất đầy táo bạo:

Tổ hợp khổng lồ: GDA đang thúc đẩy dự án nhà máy thép lá mạ Phú Mỹ quy mô 7.000 tỷ đồng, công suất thiết kế 1,2 triệu tấn/năm. Khi hoàn thiện, đây sẽ là một trong những tổ hợp sản xuất tôn mạ lớn nhất cả nước, dự kiến vận hành thử nghiệm giai đoạn đầu từ năm 2027.

Đầu tư đa chiều: Doanh nghiệp còn trình bày kế hoạch đầu tư loạt dự án mới, nâng tổng công suất toàn hệ thống thêm 1,2 triệu tấn (nhà máy số 4) và bổ sung 150.000 tấn ống hộp (nhà máy số 5).

Để phục vụ chiến lược mở rộng này, Tôn Đông Á đã chuẩn bị nguồn lực tài chính khá chủ động, với tổng tài sản đạt 11.558 tỷ đồng, trong đó tiền mặt và tiền gửi ở mức cao 3.278 tỷ đồng (tính đến 30/9). Mục tiêu kinh doanh năm 2025 cũng đầy tự tin với doanh thu 18.000 tỷ đồng và lợi nhuận 300 tỷ đồng.

Diễn biến cổ phiếu GDA

Nghịch lý chiến lược: Lên sàn lúc thị giá "ngược gió"

Dù tham vọng tăng trưởng dài hạn là rõ ràng, cơ cấu tài chính của GDA vẫn cho thấy áp lực đòn bẩy lớn, với nợ vay lên tới 6.183 tỷ đồng, tương đương gần 1,6 lần vốn chủ sở hữu.

Đáng chú ý nhất, quyết định niêm yết diễn ra trong bối cảnh giá cổ phiếu đang không hề ủng hộ. Cổ phiếu GDA đã chịu áp lực điều chỉnh mạnh, giảm 15% từ đỉnh 19.000 đồng/cổ phiếu (tháng 9/2025) xuống còn 16.100 đồng/cổ phiếu (ngày 2/12).

Diễn biến tiêu cực này đặt ra một nghịch lý chiến lược sắc nét: GDA dứt khoát niêm yết sau nhiều lần lỡ hẹn, chấp nhận thách thức thị giá ảm đạm có thể ảnh hưởng đến giá chào sàn. Điều này không chỉ là một bước đi hành chính, mà là tuyên bố về quyết tâm dài hạn của ông lớn thép, mặc kệ những tín hiệu cảnh báo từ thị trường ngắn hạn.