Sản lượng điện 2026 dự báo tăng cao, cổ phiếu nào hưởng lợi trực tiếp?

Lợi nhuận Nhiệt điện Quảng Ninh chia hơn nửa vì giá điện

CTCP Nhiệt điện Quảng Ninh (UPCoM: QTP) đi qua quý 3/2025 với lợi nhuận giảm 57% so với cùng kỳ. Nguyên nhân chính do giá bán điện giảm, khiến doanh thu đi lùi.

Các chỉ tiêu kinh doanh của QTP trong quý 3/2025

Nguồn: VietstockFinance

Quý 3, QTP ghi nhận gần 2.06 ngàn tỷ đồng doanh thu thuần, giảm 14% so với cùng kỳ, với nguyên nhân đưa ra là giá bán điện giảm. Giá vốn hàng bán chỉ giảm 12%, khiến lãi gộp đạt 64 tỷ đồng, giảm tới 43%.

Hoạt động tài chính có phần khởi sắc khi doanh thu tài chính tăng mạnh lên 8 tỷ đồng (cùng kỳ chỉ hơn 860 triệu đồng). Ngược lại, chi phí tài chính giảm 18%, còn 2.6 tỷ đồng, chủ yếu nhờ giảm chi phí lãi vay do giảm được dư nợ. Chi phí quản lý doanh nghiệp tăng 9%, lên 28 tỷ đồng.

Sau khi trừ các chi phí, QTP lãi sau thuế 33 tỷ đồng, giảm 57% so với cùng kỳ.

Lũy kế 9 tháng đầu năm, QTP đạt hơn 7.8 ngàn tỷ đồng doanh thu thuần, giảm 13% so với cùng kỳ; lãi sau thuế đạt hơn 396 tỷ đồng, giảm 15%. Dù đi lùi nhưng so với kế hoạch từ ĐHĐCĐ 2025, tình hình của QTP vẫn ổn định khi thực hiện được 66% mục tiêu doanh thu và 86% kế hoạch lãi sau thuế.

Nguồn: VietstockFinance

Cuối quý 3, tổng tài sản QTP đạt gần 6.9 ngàn tỷ đồng, giảm gần 8% so với đầu năm, với gần 4.4 ngàn tỷ là tài sản ngắn hạn, giảm nhẹ. Đáng chú ý, lượng tiền mặt và tiền gửi tăng vọt lên gần 1.09 ngàn tỷ đồng, gấp đôi đầu năm.

Chiều ngược lại, các khoản phải thu ngắn hạn giảm mạnh 23% còn 2.3 ngàn tỷ đồng, chủ yếu do giảm phải thu từ Công ty Mua bán điện của EVN. Tồn kho giảm nhẹ 6.8%, còn 822 tỷ đồng.

Phía nguồn vốn, tổng nợ phải trả giảm mạnh 34% so với đầu năm, còn 1.57 ngàn tỷ đồng. Các khoản nợ đều giảm đáng kể, như khoản phải trả người bán ngắn hạn giảm 41% còn 844 tỷ đồng; nợ vay ngắn hạn và dài hạn giảm mạnh 52% xuống 93 tỷ đồng (bao gồm 50 tỷ đồng ngắn hạn và 43 tỷ đồng dài hạn).

Điện năng bứt phá cuối năm: Cổ phiếu nào hưởng lợi lớn nhất?

Công ty Chứng khoán MBS dự báo doanh thu và lợi nhuận nhóm cổ phiếu ngành điện trong quý 3/2025.

Điển hình với POW, dự báo sản lượng tăng gần 23% so với cùng kỳ hỗ trợ bởi Vũng Áng 1 và thủy điện, sản lượng điện khí khả năng cao giảm nhẹ so với cùng kỳ, chủ yếu do Cà Mau 1&2 ghi nhận sản lượng giảm. Biên lợi nhuận gộp của POW tăng mạnh từ nền thấp năm ngoái. Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh phục hồi, tuy nhiên lợi nhuận sau thuế của công ty mẹ chỉ đi ngang, giảm nhẹ 6% so với cùng kỳ chủ yếu năm ngoái chủ yếu từ ghi nhân khoản lãi tỷ giá lớn; trong khi quý 3/2025 POW áp lực về lỗ tỷ giá và lãi vay gia tăng.

Theo kế hoạch, POW dự kiến nâng vốn điều lệ từ thông qua ba hình thức. Thứ nhất, doanh nghiệp sẽ chào bán thêm cho cổ đông hiện hữu tổng cộng 281 triệu cổ phiếu, theo tỷ lệ 12% (cổ đông sở hữu 100 cổ phiếu được quyền mua thêm 12 cổ phiếu mới). Giá chào bán là 10.000 đồng/cổ phiếu, tương đương với số tiền muốn huy động 2.810 tỷ đồng. Dòng tiền này sẽ giải ngân cho Dự án Nhà máy điện Nhơn Trạch 3 và Nhơn Trạch 4 như thanh toán các Hợp đồng ký kết với các nhà thầu/đối tác.

Hình thức thứ 2 là POW sẽ phát hành cổ phiếu thưởng để tăng vốn cổ phần từ nguồn vốn chủ sở hữu với tỷ lệ 15% (cổ đông sở hữu 100 cổ phiếu sẽ nhận 15 cổ phiếu mới), tương đương với hơn 351 triệu cổ phiếu. Nguồn vốn từ Quỹ đầu tư phát triển trên Báo cáo tài chính kiểm toán năm 2024.

Thứ 3, POW dự kiến phát hành cổ phiếu để trả cổ tức theo tỷ lệ 4% (cổ đông sở hữu 100 cổ phiếu sẽ nhận 4 cổ phiếu mới). Nguồn phát hành từ lợi nhuận sau thuế chưa phân phối trên Báo cáo tài chính kiểm toán năm 2024. Các đợt phát hành dự kiến triển khai trong năm 2025 đến quý 1/2026, sau khi được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước chấp thuận.

Kế hoạch phát hành được cho có tác động tích cực đến triển vọng đầu tư, kinh doanh của POW trong tương lai.

Với cổ phiếu HDG, dự báo công ty mẹ quý 3/2025 chỉ tăng nhẹ 5%. Trong đó, mặc dù sản lượng thủy điện khả năng có sự cải thiện nhưng với HDG áp lực lỗ tỷ giá từ khoản vay gốc đồng EUR là hiện hữu trong giai đoạn này, ảnh hưởng lên lợi nhuận của doanh nghiệp.

Với cổ phiếu QTP trong quý 3/2025 thường là giai đoạn thấp điểm do nhà máy đại tu một tổ máy định kỳ, do đó sẽ có sự sụt giảm về sản lượng. Giá bán điện của QTP có xu hướng giảm nhẹ so với cùng kỳ được trợ bởi giá than giảm. Như vậy, lợi nhuận sau thuế cổ đông công ty mẹ sẽ đi ngang so với cùng kỳ

Đối với cổ phiếu REE, tăng trưởng lợi nhuận sau thuế quý 3/2025 kỳ vọng đạt gần 17% so với cùng kỳ, chậm lại so với mức tăng trưởng cao quý 2/2025. Trong quý 3, nhóm thủy điện ghi nhận tăng trưởng. Động lực tăng trưởng chính của REE chủ yếu đến từ bàn giao Thái Bình Light Square. Mặt khác, mảng nước và cơ điện lạnh khả năng cao cũng sẽ đóng góp tích cực…

Như vậy, tăng trưởng lợi nhuận ròng quý 3/2025 trung bình của các doanh nghiệp ngành điện theo MBS dự kiến đạt 17%, trong đó, một số doanh nghiệp kỳ vọng đạt mức phục hồi ấn tượng từ nền thấp như NT2, POW, GEG. Trong quý 3/2025, tăng trưởng tiêu thụ điện có sự cải thiện hơn so với mức tăng trưởng khá thấp của quý 2, tuy vẫn thấp hơn kế hoạch của Bộ Công Thương là 10-12%. Hầu hết các nguồn điện đều ghi nhận mức huy động tốt hơn, trong đó huy động thủy điện tăng 3% so với cùng kỳ trong quý 3/2025 (tính đến hết 20/9)...

Theo Trung tâm Khí tượng Thủy văn Quốc gia, lượng mưa toàn quốc theo đó duy trì ở mức cao so với nhiều năm, cá biệt một số khu vực có lượng mưa cao hơn như Bắc Bộ và đặc biệt là Trung Bộ. Một số doanh nghiệp có nhà máy tại khu vực này kỳ vọng được hưởng lợi như HDG, REE…

Đánh giá về dư địa của nhóm cổ phiếu ngành điện, theo MBS, từ quý 3/2025 và 9 tháng đầu năm, nhiều chính sách đã được ban hành hướng đến tháo gỡ đáng kể các vướng mắc đã tồn tại của ngành bao gồm thực thi theo Quy hoạch Điện 8 và Điều chỉnh Quy hoạch Điện , với việc điều chỉnh và kế hoạch thực hiện; khung giá cho các nguồn điện; cơ chế đấu thầu; cơ chế ưu đãi cho phát triển điện áp mái tự sản tự tiêu,…

Mặc dù vẫn còn nhiều điểm cần cải thiện, MBS cho rằng giai đoạn tới của ngành sẽ tiếp tục tập trung vào thực thi và hoàn thiện các chính sách. Hiện tại, các doanh nghiệp về cơ bản có đủ cơ sở để triển khai dự án. Quý 3/2025 ghi nhận sự sôi động trở lại của thị trường năng lượng tái tạo khi các địa phương bắt đầu mở thầu quan tâm dự án, thu hút được nhều nhà đầu tư tham gia, trong đó GEG, REE, HDG hiện là một số doanh nghiệp niêm yết nổi bật tích cực tham gia đấu thầu và triển khai các dự án mới.

Đáng chú ý, Nghị quyết số 70-NQ/TW ngày 20/8/2025 của Bộ Chính trị về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 đã đặt ra những mục tiêu cho sự phát triển của ngành năng lượng bao gồm chuyển đổi năng lượng sạch; xây dựng cơ chế thị trường minh bạch và giảm độc quyền. MBS cho rằng từ nay đến cuối năm và sang 2026, một số sự kiện có thể được quan tâm sẽ tác động đến ngành như hướng xử lý chính thức cho các dự án năng lượng tái tạo sai phạm, tiếp tục hoàn thiện cơ chế DPPA, dự thảo khung giá phát điện, thí điểm cơ chế giá điện hai thành phần… Theo đó, nhóm ngành điện sẽ có nhiều cơ hội tăng giá vào cuối năm.

MBS hé lộ lợi nhuận quý III ngành điện: Một cái tên tăng trưởng “sốc” bằng lần

Trong dự phóng kết quả kinh doanh ngành điện quý 3/2025, Chứng khoán MB (MBS) cho biết tăng trưởng tiêu thụ điện toàn quốc cải thiện với hầu hết các nguồn điện đều ghi nhận mức huy động tốt hơn.

Cụ thể, huy động thủy điện tăng khoảng 3% so với cùng kỳ trong quý/25 (tính đến hết 20/9), tăng trưởng không quá cao do cùng kỳ năm ngoái các nhà máy cũng được huy động tốt.

Huy động điện than tăng nhẹ 6% so với cùng kỳ năm ngoái, khá tương đồng với tăng trưởng nhu cầu toàn hệ thống. MBS cho biết từ đầu năm giá than nhập khẩu giảm ~25% svck và giảm 17% từ đầu năm, nhờ đó, giá than trộn cấp cho các nhà máy (GENCO3) giảm theo ~15% svck, hỗ trợ giá bán điện than giảm.

Đối với điện khí, huy động tăng 12% chủ yếu do các nhà máy sử dụng khí Đông Nam Bộ như cụm Phú Mỹ, Nhơn Trạch 1&2 được huy động tích cực hơn từ nền thấp năm ngoái.  Mặt khác, huy động điện NLTT tăng 11% svck, chủ yếu do công suất tăng lên, cơ bản nguồn NLTT vẫn là nguồn điện được ưu tiên huy động trong hệ thống.

Trong 9 tháng đầu năm, nhóm phân tích MBS đánh giá nhiều chính sách quan trọng được ban hành, tháo gỡ đáng kể các vướng mắc đã tồn tại của ngành bao gồm QHĐ8 Điều chỉnh và kế hoạch thực hiện; khung giá cho các nguồn điện; cơ chế đấu thầu; DPPA; cơ chế ưu đãi cho phát triển điện áp mái tự sản tự tiêu,…

Đáng chú ý, Nghị quyết 70 của Bộ Chính Trị ngày 16/09/2025 tổng hợp lại các mục tiêu quan trọng của ngành điện như chuyển đổi năng lượng sạch; xây dựng cơ chế thị trường minh bạch và giảm độc quyền.

"Từ giờ đến cuối năm và sang 2026, một số sự kiện có thể được quan tâm như hướng xử lý chính thức cho các dự án NLTT sai phạm, tiếp tục hoàn thiện cơ chế DPPA, dự thảo khung giá phát điện cho BESS, thí điểm cơ chế giá điện hai thành phần,...", báo cáo nêu rõ.

Loạt doanh nghiệp tăng trưởng mạnh trong năm 2025

Lợi nhuận quý 3/2025 các doanh nghiệp ngành điện trong danh sách theo dõi khá phân hóa. Với CTCP Điện Gia Lai (mã: GEG), lợi nhuận sau thuế công ty mẹ có thể đạt 64 tỷ đồng, khả quan so với mức lỗ ròng 27 tỷ năm ngoái. Cả năm 2025, MBS dự phóng lợi nhuận có thể tăng trưởng lên tới 513%, đạt 705 tỷ đồng.

Đối với Điện lực Dầu khí Nhơn Trạch (mã: NT2), MBS dự báo lợi nhuận khả quan ghi nhận 120 tỷ đồng trong quý 3, tương ứng tăng 173% so với cùng kỳ; lợi nhuận cả năm 2025 được dự phóng đạt 550 tỷ đồng, tăng trưởng mạnh 664%.

Khiêm tốn hơn, CTCP Cơ Điện Lạnh (mã: REE) có thể tăng trưởng 17% trong quý 3, đạt 562 tỷ đồng và 30% cho cả năm 2025, đạt 2.588 tỷ đồng.

Với Tập đoàn Hà Đô (mã: HDG) và Nhiệt điện Quảng Ninh (mã: QTP), nhóm phân tích MBS dự báo lợi nhuận quý 3/2025 cùng tăng trưởng nhẹ 5%.

Ngược chiều, PV Power và PC1 là những cái tên có thể tăng trưởng âm trong quý này.

La Nina trở lại: Thủy điện hưởng lợi, nhiệt điện thêm áp lực kinh doanh và cổ phiếu

Hiện tượng La Nina quay trở lại có thể khiến thủy điện được đẩy mạnh huy động, còn nhóm nhiệt điện chịu thêm sức ép cả về hoạt động kinh doanh lẫn sức hút cổ phiếu trên thị trường.

Hoạt động trong lĩnh vực thiết yếu, nhưng khi thị trường chứng khoán bùng nổ hơn 8 tháng đầu năm 2025, nhóm cổ phiếu nhiệt điện lại không thu hút được dòng tiền. Thống kê từ ngày 1/1 đến 17/9, cổ phiếu Công ty cổ phần Nhiệt điện Phả Lại (mã PPC) giảm 2,2%, còn 10.900 đồng/cổ phiếu; cổ phiếu Công ty cổ phần Điện lực Dầu khí Nhơn Trạch 2 (mã NT2) tăng 10,2%, lên 22.200 đồng/cổ phiếu; cổ phiếu Công ty cổ phần Nhiệt điện Hải Phòng (mã HND) giảm 8,5%, còn 11.700 đồng/cổ phiếu; cổ phiếu Công ty cổ phần Nhiệt điện Quảng Ninh (mã QTP) giảm 3,6%, còn 13.300 đồng/cổ phiếu. Trong khi đó, cùng giai đoạn, chỉ số VN-Index tăng tới 31,9%, đạt 1.670,97 điểm.

Thực tế, nửa đầu năm 2025, hoạt động kinh doanh của nhóm nhiệt điện vẫn nhiều khó khăn khi kết quả kinh doanh chủ yếu đi lùi. Nhiệt điện Phả Lại ghi nhận doanh thu giảm 22,1%, còn 3.476,31 tỷ đồng; lợi nhuận trước thuế giảm tới 73,3%, xuống 72,55 tỷ đồng, mới hoàn thành 18,4% kế hoạch lãi 395,25 tỷ đồng năm 2025. Nhiệt điện Hải Phòng đạt doanh thu 5.629,23 tỷ đồng, giảm 9,8%; lợi nhuận trước thuế 453,23 tỷ đồng, giảm nhẹ 0,2% nhưng đã hoàn thành 162,5% kế hoạch lợi nhuận 278,85 tỷ đồng cả năm. Nhiệt điện Quảng Ninh ghi nhận doanh thu giảm 13%, còn 5.776,17 tỷ đồng; lợi nhuận ròng giảm 6,5%, xuống 363,21 tỷ đồng, hoàn thành 79% kế hoạch lợi nhuận cả năm.

Trong khi đó, triển vọng huy động điện từ nhiệt điện tiếp tục đối mặt thách thức. Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) cho biết, La Nina có thể quay trở lại từ tháng 9 đến tháng 11 và nhiệt độ được dự báo cao hơn mức trung bình ngay cả khi hiện tượng này xảy ra.

Trước đó, La Nina kéo dài từ năm 2020 đến 2023 là trường hợp “La Nina ba lần liên tiếp” (triple-dip) đầu tiên trong thế kỷ 21 - tức diễn ra ba năm liền - và mới chỉ là lần thứ ba được ghi nhận từ năm 1950. Hiện tượng này đã khiến tình trạng hạn hán và lũ lụt toàn cầu thêm nghiêm trọng.

Nếu La Nina quay trở lại, thủy điện sẽ được ưu tiên huy động nhờ chi phí sản xuất thấp hơn so với nhiệt điện - điều đã lặp lại trong nhiều năm, đặc biệt là trong giai đoạn 2020 - 2023. Khi mưa nhiều hơn, nguồn điện từ nhiệt điện sẽ bị giảm huy động, ảnh hưởng tới hoạt động sản xuất - kinh doanh của các nhà máy nhiệt điện trong thời gian tới.

Dù kinh doanh không thuận lợi, nhóm nhiệt điện vẫn giữ sức hút nhờ nhà máy vận hành ổn định, dư nợ vay gần như bằng 0 và chính sách cổ tức tiền mặt đều đặn.

Theo Công ty Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV), Quy hoạch Điện VIII đã đưa ra lộ trình cắt giảm mạnh điện than để hướng tới mục tiêu giảm phát thải. Do đó, trong ngắn hạn, nhiệt điện than vẫn chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu nguồn phát, nhưng về dài hạn, triển vọng bị hạn chế bởi không còn được mở rộng và phải cạnh tranh gay gắt với nhiều nguồn điện khác.

Trước xu hướng Chính phủ ưu tiên năng lượng tái tạo và giảm dần điện than, nhiều nhà đầu tư đã thoái vốn tại doanh nghiệp nhiệt điện than. Điển hình là Công ty cổ phần Cơ điện lạnh (mã REE) liên tục giảm tỷ lệ sở hữu tại Nhiệt điện Phả Lại.

Tại Đại hội đồng cổ đông 2025, bà Nguyễn Thị Mai Thanh, Chủ tịch Hội đồng quản trị REE một lần nữa đặt mục tiêu nâng công suất phát điện từ 1.000 MW lên 5.000 MW vào năm 2035, tập trung phát triển các dự án điện gió.

Với Nhiệt điện Phả Lại, từ sau khi đưa vào vận hành tổ máy số 6 (dây chuyền II) năm 2002, Công ty không mở rộng thêm nhà máy mới, hiện chỉ sở hữu công suất 1.040 MW. Do vận hành nhiều năm, chi phí khấu hao và chi phí lãi vay đã giảm xuống mức thấp, Công ty không còn dư địa cải thiện biên lợi nhuận từ tiết giảm chi phí, cũng như không thể mở rộng công suất trong bối cảnh ngành không được ưu tiên.

Ngược lại, Nhiệt điện Hải Phòng và Nhiệt điện Quảng Ninh có nhà máy mới vận hành, đang giảm dần nợ vay và bước vào giai đoạn hoạt động ổn định, nên vẫn có khả năng cải thiện hiệu quả kinh doanh nhờ giảm chi phí khấu hao, lãi vay.

Cụ thể, Nhiệt điện Quảng Ninh đang vận hành 2 tổ máy (phát điện năm 2011 và 2014) với tổng công suất 1.200 MW; Nhiệt điện Hải Phòng có 4 tổ máy (2 tổ máy phát điện năm 2011, 2 tổ máy phát điện năm 2014) cũng với tổng công suất 1.200 MW. Với lợi thế này, hai doanh nghiệp được kỳ vọng tiếp tục cải thiện biên lợi nhuận ròng nhờ tiết giảm chi phí cố định và vận hành ổn định.

Ngoài ra, nợ vay gần như không còn và chính sách cổ tức tiền mặt giúp nhóm nhiệt điện giữ được sức hấp dẫn nhà đầu tư. Tại Nhiệt điện Phả Lại, công ty này đã trả hết nợ vay nên không chịu rủi ro tỷ giá. Nhiệt điện Quảng Ninh có dư nợ 4.827,1 tỷ đồng cuối năm 2020, nhưng đến 30/6/2025, dư nợ đã giảm xuống chỉ còn 117,75 tỷ đồng, bằng 2,2% vốn chủ sở hữu. Nhiệt điện Hải Phòng đã đưa dư nợ vay từ 3.429,5 tỷ đồng cuối năm 2020 về mức 0 đồng vào cuối năm 2024.

Dù vậy, mức cổ tức có sự khác biệt đáng kể. Nhiệt điện Phả Lại duy trì tỷ lệ cổ tức tiền mặt cao trong nhiều năm do không có áp lực đầu tư mới, dòng tiền tạo ra chủ yếu chia cho cổ đông. Nhiệt điện Quảng Ninh và Nhiệt điện Hải Phòng chia cổ tức ở mức khiêm tốn. Cụ thể, năm 2024, Nhiệt điện Hải Phòng chia cổ tức tiền mặt 4% và kế hoạch năm 2025 là 3%. Nhiệt điện Quảng Ninh chia cổ tức 12% năm 2024, dự kiến 10% trong năm 2025. Dự kiến, cổ tức sẽ tăng dần trong các năm tới khi chi phí cố định giảm mạnh.

Có thể thấy, dù đang trong giai đoạn kinh doanh không thuận lợi, nhóm nhiệt điện vẫn có yếu tố hấp dẫn nhờ nhà máy vận hành ổn định, dư nợ vay gần như bằng 0, áp lực khấu hao giảm và chính sách cổ tức duy trì đều đặn.

Nhiệt điện “đối mặt” La Nina

Triển vọng huy động điện từ nhiệt điện tiếp tục đối mặt thách thức từ hiện tượng La Nina

Hiện tượng La Nina quay trở lại có thể khiến thủy điện được đẩy mạnh huy động, còn nhóm nhiệt điện chịu thêm sức ép cả về hoạt động kinh doanh lẫn sức hút cổ phiếu trên thị trường.

Kết quả kinh doanh kém sắc

Hoạt động trong lĩnh vực thiết yếu, nhưng khi thị trường chứng khoán bùng nổ hơn 8 tháng đầu năm 2025, nhóm cổ phiếu nhiệt điện lại không thu hút được dòng tiền. Thống kê từ ngày 1/1 đến 17/9, cổ phiếu Công ty cổ phần Nhiệt điện Phả Lại (mã PPC) giảm 2,2%, còn 10.900 đồng/cổ phiếu; cổ phiếu Công ty cổ phần Điện lực Dầu khí Nhơn Trạch 2 (mã NT2) tăng 10,2%, lên 22.200 đồng/cổ phiếu; cổ phiếu Công ty cổ phần Nhiệt điện Hải Phòng (mã HND) giảm 8,5%, còn 11.700 đồng/cổ phiếu; cổ phiếu Công ty cổ phần Nhiệt điện Quảng Ninh (mã QTP) giảm 3,6%, còn 13.300 đồng/cổ phiếu. Trong khi đó, cùng giai đoạn, chỉ số VN-Index tăng tới 31,9%, đạt 1.670,97 điểm.

Thực tế, nửa đầu năm 2025, hoạt động kinh doanh của nhóm nhiệt điện vẫn nhiều khó khăn khi kết quả kinh doanh chủ yếu đi lùi. Nhiệt điện Phả Lại ghi nhận doanh thu giảm 22,1%, còn 3.476,31 tỷ đồng; lợi nhuận trước thuế giảm tới 73,3%, xuống 72,55 tỷ đồng, mới hoàn thành 18,4% kế hoạch lãi 395,25 tỷ đồng năm 2025. Nhiệt điện Hải Phòng đạt doanh thu 5.629,23 tỷ đồng, giảm 9,8%; lợi nhuận trước thuế 453,23 tỷ đồng, giảm nhẹ 0,2% nhưng đã hoàn thành 162,5% kế hoạch lợi nhuận 278,85 tỷ đồng cả năm. Nhiệt điện Quảng Ninh ghi nhận doanh thu giảm 13%, còn 5.776,17 tỷ đồng; lợi nhuận ròng giảm 6,5%, xuống 363,21 tỷ đồng, hoàn thành 79% kế hoạch lợi nhuận cả năm.

Trong khi đó, triển vọng huy động điện từ nhiệt điện tiếp tục đối mặt thách thức. Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) cho biết, La Nina có thể quay trở lại từ tháng 9 đến tháng 11 và nhiệt độ được dự báo cao hơn mức trung bình ngay cả khi hiện tượng này xảy ra.

Trước đó, La Nina kéo dài từ năm 2020 đến 2023 là trường hợp “La Nina ba lần liên tiếp” (triple-dip) đầu tiên trong thế kỷ 21 - tức diễn ra ba năm liền - và mới chỉ là lần thứ ba được ghi nhận từ năm 1950. Hiện tượng này đã khiến tình trạng hạn hán và lũ lụt toàn cầu thêm nghiêm trọng.

Nếu La Nina quay trở lại, thủy điện sẽ được ưu tiên huy động nhờ chi phí sản xuất thấp hơn so với nhiệt điện - điều đã lặp lại trong nhiều năm, đặc biệt là trong giai đoạn 2020 - 2023. Khi mưa nhiều hơn, nguồn điện từ nhiệt điện sẽ bị giảm huy động, ảnh hưởng tới hoạt động sản xuất - kinh doanh của các nhà máy nhiệt điện trong thời gian tới.

Điện than mất lợi thế dài hạn

Theo Công ty Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV), Quy hoạch Điện VIII đã đưa ra lộ trình cắt giảm mạnh điện than để hướng tới mục tiêu giảm phát thải. Do đó, trong ngắn hạn, nhiệt điện than vẫn chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu nguồn phát, nhưng về dài hạn, triển vọng bị hạn chế bởi không còn được mở rộng và phải cạnh tranh gay gắt với nhiều nguồn điện khác.

Trước xu hướng Chính phủ ưu tiên năng lượng tái tạo và giảm dần điện than, nhiều nhà đầu tư đã thoái vốn tại doanh nghiệp nhiệt điện than. Điển hình là Công ty cổ phần Cơ điện lạnh (mã REE) liên tục giảm tỷ lệ sở hữu tại Nhiệt điện Phả Lại.

Tại Đại hội đồng cổ đông 2025, bà Nguyễn Thị Mai Thanh, Chủ tịch Hội đồng quản trị REE một lần nữa đặt mục tiêu nâng công suất phát điện từ 1.000 MW lên 5.000 MW vào năm 2035, tập trung phát triển các dự án điện gió.

Với Nhiệt điện Phả Lại, từ sau khi đưa vào vận hành tổ máy số 6 (dây chuyền II) năm 2002, Công ty không mở rộng thêm nhà máy mới, hiện chỉ sở hữu công suất 1.040 MW. Do vận hành nhiều năm, chi phí khấu hao và chi phí lãi vay đã giảm xuống mức thấp, Công ty không còn dư địa cải thiện biên lợi nhuận từ tiết giảm chi phí, cũng như không thể mở rộng công suất trong bối cảnh ngành không được ưu tiên.

Ngược lại, Nhiệt điện Hải Phòng và Nhiệt điện Quảng Ninh có nhà máy mới vận hành, đang giảm dần nợ vay và bước vào giai đoạn hoạt động ổn định, nên vẫn có khả năng cải thiện hiệu quả kinh doanh nhờ giảm chi phí khấu hao, lãi vay.

Cụ thể, Nhiệt điện Quảng Ninh đang vận hành 2 tổ máy (phát điện năm 2011 và 2014) với tổng công suất 1.200 MW; Nhiệt điện Hải Phòng có 4 tổ máy (2 tổ máy phát điện năm 2011, 2 tổ máy phát điện năm 2014) cũng với tổng công suất 1.200 MW. Với lợi thế này, hai doanh nghiệp được kỳ vọng tiếp tục cải thiện biên lợi nhuận ròng nhờ tiết giảm chi phí cố định và vận hành ổn định.

Ngoài ra, nợ vay gần như không còn và chính sách cổ tức tiền mặt giúp nhóm nhiệt điện giữ được sức hấp dẫn nhà đầu tư. Tại Nhiệt điện Phả Lại, công ty này đã trả hết nợ vay nên không chịu rủi ro tỷ giá. Nhiệt điện Quảng Ninh có dư nợ 4.827,1 tỷ đồng cuối năm 2020, nhưng đến 30/6/2025, dư nợ đã giảm xuống chỉ còn 117,75 tỷ đồng, bằng 2,2% vốn chủ sở hữu. Nhiệt điện Hải Phòng đã đưa dư nợ vay từ 3.429,5 tỷ đồng cuối năm 2020 về mức 0 đồng vào cuối năm 2024.

Dù vậy, mức cổ tức có sự khác biệt đáng kể. Nhiệt điện Phả Lại duy trì tỷ lệ cổ tức tiền mặt cao trong nhiều năm do không có áp lực đầu tư mới, dòng tiền tạo ra chủ yếu chia cho cổ đông. Nhiệt điện Quảng Ninh và Nhiệt điện Hải Phòng chia cổ tức ở mức khiêm tốn. Cụ thể, năm 2024, Nhiệt điện Hải Phòng chia cổ tức tiền mặt 4% và kế hoạch năm 2025 là 3%. Nhiệt điện Quảng Ninh chia cổ tức 12% năm 2024, dự kiến 10% trong năm 2025. Dự kiến, cổ tức sẽ tăng dần trong các năm tới khi chi phí cố định giảm mạnh.

Có thể thấy, dù đang trong giai đoạn kinh doanh không thuận lợi, nhóm nhiệt điện vẫn có yếu tố hấp dẫn nhờ nhà máy vận hành ổn định, dư nợ vay gần như bằng 0, áp lực khấu hao giảm và chính sách cổ tức duy trì đều đặn.

KQKD quý 3 của ngành điện sẽ khởi sắc?

MBS Research vừa công bố dự báo kết quả kinh doanh quý III/2025 của ngành điện.