Koronavirüsün pandemi ilan edilişinin beşinci yılında ekonomik etkileri sürüyor

Reuters

Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) COVID-19 koronavirüs salgınını küresel salgın olarak ilan etmesinin üzerinden beş yıl geçmesine rağmen salgının küresel ekonomi üzerindeki etkileri hâlâ hissedilmeye devam ediyor.

Koronavirüs salgını ve salgının kontrol altına alınması için atılan adımlar, devlet borçlarının tarihi seviyelere ulaşmasına, iş gücü piyasalarında daralmaya ve tüketici davranışlarında değişikliklere neden oldu. Eşitsizlik arttı, uzaktan çalışma, dijital ödemeler ve seyahat alışkanlıklarındaki değişiklikler ise kalıcı hâle geldi.

İlk şokun geçmesine rağmen koronavirüsün etkileri küresel ekonomiyi ve piyasaları şekillendirmeye devam ediyor.

Bu etkilerden bazıları şöyle:

BORÇ, ENFLASYON VE FAİZ ORANLARI

Ülkeler refah seviyelerini ve geçim kaynaklarını korumak için borçlanmaya başladıkça, dünya genelinde kamu borcu 2020'den bu yana yüzde 12 puan arttı. Özellikle gelişmekte olan piyasalarda daha keskin artışlar yaşandı.

Global debt levels have seen 12 percentage points in worldwide terms — Thomson Reuters Global debt levels have seen 12% rise in worldwide terms

Küresel salgın, enflasyonun artmasına yol açarak 2024'teki ABD başkanlık seçimlerinde önemli bir endişe kaynağı hâline geldi. Sosyal tecrit dönemi sonrası artan harcamalar, hükümetlerin teşvik paketleri ve iş gücü ile ham madde sıkıntıları nedeniyle enflasyon, 2022'de birçok ülkede zirveye çıktı.

The chart shows a country's year-on-year inflation rate from Jan. 2019 to Dec. 2025 — Thomson Reuters Inflation was not identical across nations

Fiyatlardaki artışı dengelemek amacıyla merkez bankaları faiz oranlarını yükseltse de bu artışların boyutu ülkeden ülkeye büyük farklılıklar gösterdi.

Interest rate evolution in each country from Jan. 2019 to Feb. 2025 — Thomson Reuters Central banks used interest rates in different ways to tackle pandemic

Bir ülkenin ihraç ettiği devlet tahvillerini geri ödeme kabiliyetini yansıtan kredi notları, ekonomilerin durma noktasına gelmesi ve hükümetlerin kamu maliyesindeki açıkları kapatmak için yüksek miktarda borçlanmasıyla düşüşe geçti.

Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch'in verilerine göre, küresel ortalama kredi notu, küresel salgının başladığı zamana kıyasla çeyrek kademe daha düşük seviyede kalmaya devam ediyor. Bu durum, pandemi, enflasyon ve daha sıkı mali koşulların neden olduğu finansal zorlukları yansıtıyor.

Daha az varlıklı gelişmekte olan piyasa ülkeleri için bu fark yaklaşık yarım not daha düşük seviyelerde kalıyor.

Kredi notlarındaki düşüş, genellikle uluslararası sermaye piyasalarında borçlanma maliyetlerinin yükselmesine yol açıyor.

Emerging economies saw largest amount of rating downgrades — Thomson Reuters Ratings hit

ÇALIŞMA HAYATI VE SEYAHATTE DEĞİŞİKLİKLER

Dünya Bankası verilerine göre, koronavirüs salgını milyonlarca kişinin işini kaybetmesine yol açarken, özellikle yoksul aileler ve kadınlar bundan en ağır etkilenen gruplar oldu.

Salgın döneminde uygulanan sokağa çıkma yasakları hafifledikçe iş gücü piyasasının ivme kazandığı görüldü fakat perakende teslimat sektöründeki büyüme nedeniyle bu ivmenin daha çok hizmet ve lojistik sektörlerine kaydığı görüldü.

The ratio between global labour force and working-age population was 61% in 2023, slightly over 2019 levels. — Thomson Reuters Labour force participation bounced back after pandemic

While income gaps had reduced after the 2008 crisis, the world's wealthiest 1% now earns a bigger proportion of national incomes than before the pandemic. — Thomson Reuters Inequality increased since 2020, with the world's richest 1% earning more

Çoğunlukla kadınların çalıştıkları konaklama ve gıda sektörlerinin salgından ağır etkilenmesi ve kadınların okullar kapatıldığı için evde olan çocuklarla ilgilenmeleri nedeniyle 2020 yılında kadınların iş gücüne katılımı düşmüştü. Fakat verilere göre, cinsiyetler arasındaki istihdam farkında hafif düşüş kaydedildi.

Küresel salgının ardından seyahat ve eğlence alışkanlıkları da değişti. İnsanlar her ne kadar 2019'da yaptıkları kadar seyahat etseler ve dışarıda yemek yeseler de evden çalışanların sayısının artması Londra gibi büyük kentlerde ulaşımın rahatlamasını sağladı.

Londra'da metro ve otobüsler ile yapılan yolculuklar, salgın öncesi dönemeye kıyasla günde yaklaşık bir milyon azalmış durumda.

People take roughly a million fewer journeys a day on both tubes and buses now in London — Thomson Reuters London bus and underground journeys

Means of Transportation to Work as a Percentage of Workers: Public Transportation and Worked from Home — Thomson Reuters Workers using public transit decrease as more work from home

Thomson Reuters Change in U.S. restaurant industry traffic over the years

Küresel salgından en ağır etkilenen sektörlerden biri olan havacılık sektörü, IATA'ya göre endüstri genelinde 2020'de 175 milyar dolar zarar etti.

Aşılama kampanyaları sonucunda seyahat kısıtlamalarının kalkmasıyla tekrar uçaklar kullanılmaya başlandı. IATA, 2025'de havacılık sektörünün 36.6 milyar dolar net kâr edeceğini ve 5.2 milyar yolcu ile rekor seviyede yolcuya ulaşacağını öngörüyor.

Worldwide annual passenger and revenue trends compared to 2019 levels — Thomson Reuters Airline companies are back in shape after pandemic

Öte yandan birçok yerde enflasyonun 2019'daki seviyelerin oldukça üzerinde olması nedeniyle seyahat edenler yüksek otel fiyatları ile karşı karşıya kaldılar.

Lighthouse Platform verilerine göre Avustralya, Tonga ve Fiji gibi ülkelerin yer aldığı Okyanusya kıtasında, 2023'ün ilk yarısında 2019'un aynı dönemine kıyasla en büyük fiyat artışı kaydedildi. Okyanusya'yı, Kuzey Amerika, Güney Amerika ve Avrupa izledi.

Ufak dalgalanmalara rağmen, otel fiyatlarının salgın öncesi seviyelere dönmesi olası görünmüyor.

Thomson Reuters Average hotel room prices remain significantly higher than 2019 levels in many regions

Küresel salgınla hayatımıza giren uzaktan çalışma ve esnek çalışma modelleri sonucunda birçok ülkede ofisler de rekor seviyede boş kalmış durumda. ABD'de merkezi iş bölgeleri hâlâ oldukça boş.

US vacancy rate of office buildings sits at a historic high four years after COVID-19 upended the industry — Thomson Reuters US office vacancy rate hits historic high four years after COVID-19 upheaval

DİJİTAL DÜNYAYA GEÇİŞ

Dünya genelindeki karantina ve kapanmalar sırasında evde kalan tüketiciler, çevrim içi alışveriş yapmaktan başka seçenek bulamadılar ve bu durum, 2020'den itibaren çevrim içi alışverişte bir artışa yol açtı. Bu artış zamanla istikrara kavuştu.

Analistler, Avrupa'da çevrim içi satışların yükselmesinin, perakendecilerin hem internet üzerinden hem de fiziksel mağaza satışlarını artırmak için fiziksel mağazalara yatırım yapmasıyla paralel gittiğini belirttiler.

Pazar araştırma şirketi Euromonitor'a göre, metrekare cinsinden ölçülen satış alanı 2022'den 2023'e kadar %1 artarken, bu artışın 2028 yılına kadar %2.7'ye ulaşması bekleniyor.

Online purchases have seen a pandemic-driven increase and have plateaued since 2021 — Thomson Reuters Pandemic produced an increase in online purchases

Küresel salgın sırasında dijital ve gıda dağıtım şirketlerinin hisseleri, aşı üreten ilaç şirketlerinin hisseleriyle birlikte en büyük kazançları sağladı.

Salgın döneminde sert yükselen hisselerin bazıları beş yıl sonra cazibesini büyük ölçüde kaybetmişken, dijital dönüşümle ortaya çıkan yeni pazarlar sayesinde diğerleri kalıcı kazanımlar elde etti.

A $100 investment on Jan.1 2020 would have returned up to $2,500 for Moderna shareholders on Aug. 9 2021. Most gains of pandemic winners have reversed by 2025. — Thomson Reuters Gains of pandemic darlings deflated by 2025

Bazı spekülasyon balonlarının patlaması ve kripto para borsası FTX'in çökmesiyle sektör sarsılsa da, yatırımcıların piyasadaki oynaklığa dair riski azaltmak için yeni yatırım fırsatlarına yönelmeleriyle bitcoinin değeri Aralık 2019'dan bu yana %1,233 yükseldi.

BTC stormed above $100,000 in December last year as Trump 2.0 fuels crypto euphoria — Thomson Reuters Bitcoin tops above $100,000 in December as Trump 2.0 fuels crypto euphoria

Evde kalan ve daha fazla nakit paraya sahip insanlar, yatırımlarını artırmaya başladılar. Aralık 2020'de ABD borsalarındaki işlemlerinin yaklaşık %27'si bireysel yatırımcılardan geldi. Hisse senedi aracı kurumu TD Ameritrade, 26 milyar dolarlık bir anlaşma ile Charles Schwab tarafından satın alınmadan önce en büyük payı aldı.

2021'deki perakende ticaret patlaması sırasında popülerlik kazanan bir diğer platform ise sosyal medya ve çevrim içi topluluklar tarafından popüler hâle getirilen, genellikle spekülatif ve dalgalı fiyat hareketleri gösteren hisselere (meme) yatırımcıların para yatırmak için tercih ettikleri Robinhood oldu.

Source flow by retail brokerage firm as a percentage of total U.S. equity trading — Thomson Reuters TD was retail investors' favourite during the pandemic

Haberin orijinali için tıklayınız:

ÖNEMLİ: Bu haber, linkleri yukarıda belirtilen haber ya da haberlerden derlenmiştir. Tam çevrilmiş metin olmayabilir.

Risk Uyarıları ve Yatırım Sorumluluk Reddi Beyanları

İşlem yapmanın yüksek derecede risk içerdiğini ve herhangi bir strateji veya yatırım yöntemini takip etmenin potansiyel kayıplara yol açabileceğini anlıyor ve kabul ediyorsunuz. Sitedeki içerik, katkıda bulunanlarımız ve analistlerimiz tarafından yalnızca bilgilendirme amaçlı sağlanmaktadır. Herhangi bir ticari varlığın, menkul kıymetin, stratejinin veya başka bir ürünün kendi yatırım hedeflerinize ve finansal durumunuza göre yatırım yapmaya uygun olup olmadığını belirlemekten yalnızca siz sorumlusunuz.

Favorilere Ekle

Paylaş

Wall Street yatay açılışa hazırlanıyor, Trump bugün Davos'ta konuşacak

Reuters

Advanced Micro Devices

+1.44%

Broadcom

+2.78%

ABD'deki borsaların ana endeksleri, dünkü güçlü kapanışın ardından ABD Başkanı Donald Trump'ın açıklamaları beklenirken yatay açılmaya hazırlanıyor.

TSİ 1701 itibarıyla Dow Jones endeksi vadeli kontratları %0.1 oranında arttı. S&P 500 endeksi vadeli kontratları %0.09 oranında gerilerken, Nasdaq 100 endeksi vadeli kontratları ise %0.46 oranında geriledi.

S&P 500 ve Dow endeksleri son yedi günde altıncı kez günü artıda kapattı.

Trump'ın yapay zekâ altyapısına yapılacak 500 milyar dolarlık yatırım açıklaması ve Netflix'in güçlü abone verileri piyasaları desteklemeye devam etti.

Borsa açılmadan önceki işlemlerde yapay zekâ sektörünün önde gelen şirketlerinden Nvidia'nin hisseleri %1.6 ve Microsoft'un hisseleri %0.6 düşerken, çip üreticileri Advanced Micro Devices ve Broadcom hisseleri %1 düştü.

Trump'ın video bağlantısıyla katılacağı Davos'taki Dünya Ekonomi Forumu'nda TSİ 1900'da yapacağı konuşma yakından takip edilecek.

LSEG'in derlediği verilere göre işlemciler ABD Merkez Bankası'nın politika faizini yılın ilk yarısında sabit tutmasını bekliyorlar.

ABD işsizlik maaşı başvuruları 223,000 ile beklentilerin üzerinde geldi. Reuters anketine katılan ekonomistler işsizlik maaşı başvurularının 220,000 seviyesinde olacağını tahmin ediyorlardı.

Haberin orijinali için tıklayınız:

ÖNEMLİ: Bu haber, linkleri yukarıda belirtilen haber ya da haberlerden derlenmiştir. Tam çevrilmiş metin olmayabilir.

Risk Uyarıları ve Yatırım Sorumluluk Reddi Beyanları

Favorilere Ekle

Paylaş

Wall Street, Netflix'in abone sayısındaki artış ve Trump'ın yapay zekâ yatırım açıklamasıyla artıda açılmaya hazırlanıyor

Reuters

ABD'deki borsaların ana endeksleri, ABD Başkanı Donald Trump'ın yapay zekâ yatırım planını duyurmasının ve Netflix'in abone sayısındaki büyük artışın ardından teknoloji şirketlerinin ağırlıklı olduğu Nasdaq endeksinin öncülüğünde artıda açılmaya hazırlanıyor.

Netflix hisseleri, tüketicilerin tatil alışverişi yaptıkları çeyrekte şirketin rekor sayıda aboneye ulaştığını açıklamasının ardından borsa açılmadan önceki işlemlerde %14.6 yükseldi. İnternet üzerinden içerik sağlayan diğer şirketlerden Roku %3.8, Walt Disney ise %1.3 yükseldi.

TSİ 1647 itibarıyla Dow Jones endeksi vadeli kontratları %0.35 oranında arttı. S&P 500 endeksi vadeli kontratları %0.55 oranında yükselirken, Nasdaq 100 endeksi vadeli kontratları ise %1 oranında yükseldi.

Trump'ın Open AI ve SoftBank ile birlikte yapay zekâ altyapısına 500 milyar dolarlık yatırım yapacağını duyurduğu Oracle hisseleri %10 yükseldi.

Sunucu üreticileri Dell %5.3, Super Micro %4.3 yükseldi.

Enflasyon gerilerken, ekonominin güçlü olduğunu gösteren veriler ve Trump'ın gümrük vergilerine daha ılımlı yaklaşması geçen hafta endeksleri destekledi. Gösterge S&P 500 endeksi tüm zamanların zirvesinin sadece %1 altında.

LSEG verilerine göre işlemciler ABD Merkez Bankası'nın (Fed) sıradaki toplantısında politika faizlerini sabit tutmasını ve bu yıl ilk politika faizi indirimini Temmuz'da yapmasını bekliyor.

Haberin orijinali için tıklayınız:

ÖNEMLİ: Bu haber, linkleri yukarıda belirtilen haber ya da haberlerden derlenmiştir. Tam çevrilmiş metin olmayabilir.

Risk Uyarıları ve Yatırım Sorumluluk Reddi Beyanları

Favorilere Ekle

Paylaş

GLOBAL PİYASALAR - Borsa / Döviz / Tahvil / Petrol / Altın

Reuters

US Dollar / Japanese Yen

-0.07%

Euro / US Dollar

+0.04%

US Dollar / Turkish Lira

-0.10%

Küresel borsalar ABD Başkanı Donald Trump'ın yeni politikaları ve açıklanan güçlü bilançoların iyimserliği artırmasıyla yükselirken, ABD'de gümrük vergilerine ilişkin belirsizlik nedeniyle dolar iki haftanın dip seviyesine yakın kaldı.

Netflix'in son çeyrekte zirve seviyede yeni kullanıcının kayıt olduğunu açıklamasının ardından şirketin hisseleri borsa kapanışı sonrasında %14 yükseldi.

Netflix'in kullanıcı sayısının artması şirketin ABD ve diğer ülkelerde fiyatları artırmasına olanak sağladı.

Trump, dün OpenAI, SoftBank ve Oracle'ın Stargate isimli bir ortak girişim başlatacağını ve yapay zeka altyapısına 500 milyar dolara kadar yatırım yapacağını açıkladı. SoftBank'ın hisseleri Tokyo işlemlerinde %9 yükselirken, Oracle'ın hisseleri dün %7 yükselmişti.

Trump'ın Pazartesi göreve geldikten sonra kapsamlı bir gümrük vergisi programı açıklamamasıyla gelen rahatlama da risk iştahını artıran unsurlardan biri oldu. Birçok yatırımcı ve yabancı sermaye gümrük vergilerinin Trump'ın görevdeki ilk gününde imzaladığı kararnameler arasında yer almasını bekliyordu.

Ancak Trump, dün yeniden gümrük vergileri hakkında açıklamada bulundu. Avrupa Birliği'ne (AB) yönelik yeni vergiler getireceğini vaadeden Trump, yönetiminin 1 Şubat itibariyle Çin'den ithal edilen ürünlere %10 gümrük vergisi uygulama konusunu da değerlendirdiğini söyledi.

Japonya'nın Nikkei endeksi Wall Street'teki kazanımlara paralel olarak %1.54 yükselirken, Japonya dışındaki Asya-Pasifik borsalarını izleyen MSCI endeksi (.MIAPJ0000PUS) Çin borsalarındaki düşüşlerin Tayvan ve Güney Kore'de kaydedilen kazanımları dengelemesiyle %0.09 artışla yatay seyretti.

Çin'de lokomotif hisseleri izleyen CSI300 endeksi 3 %0.85 düştü, Hong Kong'un Hang Seng endeksi %1.5 geriledi.

Gümrük vergileri konusundaki rahatlama tahvil getirilerindeki düşüşlere destek sağlasa da ABD'nin 10 yıllık Hazine tahvillerinin getirisi dün 4 baz puan gerilemesinin ardından Asya işlemlerinde 2 baz puan artışla %4.595 seviyesine yükseldi.

Vadeli işlemlere göre, ABD Merkez Bankası'ndan (Fed) bu yıl 37 baz puan faiz indirimi beklenirken ilk faiz indiriminin Temmuz'dan önce gerçekleşmesi beklenmiyor.

(Aşağıdaki veriler TSİ 0822 itibariyledir. Yanında '*' işareti bulunanlar kapanış verileridir.)

table

Raporun orjinali için tıklayınız:

span

DÖVİZ

Dolar, Trump'ın gümrük vergileri konusunda planlarına ilişkin belirsizlik nedeniyle görülen kararsız işlemlerde hafif geriledi.

Doları başlıca altı para birimine karşı ölçen dolar endeksi dün karmaşık işlemlerin görüldüğü seansı belirgin bir değişim göstermeden kapamasının ardından son olarak %0.05 düşüşle 108.09 seviyesini gördü.

Dolar, böylece 107.86 ile gördüğü iki haftanın dip seviyesine yakın kaldı.

Dolar yen karşısında %0.23 artışla 155.85 seviyesinde işlem gördü.

Euro/dolar %0.13 düşüşle 1.0415 seviyesine geriledi.

table

Raporun orjinali için tıklayınız:

span

TAHVİL

table

Tahvil piyasaları raporunu İngilizce okumak için tıklayın:

span

PETROL

Petrol fiyatları, piyasalar Trump'ın görevdeki ilk gününde enerji konusunda ulusal acil durum ilan etmesi ve bu durumun arz üzerindeki etkisini değerlendirirken belirgin bir değişim göstermedi.

Trump, hükümetinin "muhtemelen" Venezuela'dan petrol almayı da bırakacağını ifade etti. Venezuela ABD'ye petrol tedarik eden başlıca ülkelerden biri.

Brent ham petrolünün en yakın vadeli varil fiyatı %0.04 yükselerek 79.32 dolar seviyesinde işlem gördü.

ABD hafif ham petrolü %0.09 gerileyerek 75.76 dolar seviyesinde işlem gördü.

table

ALTIN

Altın fiyatları, Trump'ın ticari politikalarına ilişkin belirsizlik nedeniyle güvenli liman olaran görülen varlıklara talebin artması ve dolardaki hafif gerilemeden destek alarak 11 haftanın yeni zirvesine yükseldi.

Altının spot piyasadaki ons fiyatı seans başında 5 Kasım'dan bu yana en yüksek seviyeye yükselmesinin ardından son olarak %0.28 artışla 2.752,49 dolar seviyesinde işlem gördü.

ABD altın vadeli işlemleri %0.1 artışla 2,762.90 dolara yükseldi.

table

Petrol ve kıymetli metal piyasaları raporların orjinalleri için tıklayın:

span

Risk Uyarıları ve Yatırım Sorumluluk Reddi Beyanları

Favorilere Ekle

Paylaş

GLOBAL PİYASALAR - Borsa / Döviz

Reuters

US Dollar / Japanese Yen

-0.07%

Euro / US Dollar

+0.04%

US Dollar / Turkish Lira

-0.10%

Netflix'in son çeyrekte zirve seviyede yeni kullanıcının kayıt olduğunu açıklamasının ardından şirketin hisseleri borsa kapanışı sonrasında %14 yükseldi.

Netflix'in kullanıcı sayısının artması şirketin ABD ve diğer ülkelerde fiyatları artırmasına olanak sağladı.

Çin'de lokomotif hisseleri izleyen CSI300 endeksi 3 %0.85 düştü, Hong Kong'un Hang Seng endeksi %1.5 geriledi.

Vadeli işlemlere göre, ABD Merkez Bankası'ndan (Fed) bu yıl 37 baz puan faiz indirimi beklenirken ilk faiz indiriminin Temmuz'dan önce gerçekleşmesi beklenmiyor.

(Aşağıdaki veriler TSİ 0811 itibariyledir. Yanında '*' işareti bulunanlar kapanış verileridir.)

table

Raporun orjinali için tıklayınız:

span

DÖVİZ

Dolar, Trump'ın gümrük vergileri konusunda planlarına ilişkin belirsizlik nedeniyle görülen kararsız işlemlerde hafif geriledi.

Dolar, böylece 107.86 ile gördüğü iki haftanın dip seviyesine yakın kaldı.

Dolar yen karşısında %0.23 artışla 155.85 seviyesinde işlem gördü.

Euro/dolar %0.13 düşüşle 1.0415 seviyesine geriledi.

table

Raporun orjinali için tıklayınız:

span

Risk Uyarıları ve Yatırım Sorumluluk Reddi Beyanları

Favorilere Ekle

Paylaş

GLOBAL PİYASALAR - Borsa

Reuters

US Dollar / Turkish Lira

-0.10%

Netflix'in son çeyrekte zirve seviyede yeni kullanıcının kayıt olduğunu açıklamasının ardından şirketin hisseleri borsa kapanışı sonrasında %14 yükseldi.

Netflix'in kullanıcı sayısının artması şirketin ABD ve diğer ülkelerde fiyatları artırmasına olanak sağladı.

Çin'de lokomotif hisseleri izleyen CSI300 endeksi 3 %0.85 düştü, Hong Kong'un Hang Seng endeksi %1.5 geriledi.

Vadeli işlemlere göre, ABD Merkez Bankası'ndan (Fed) bu yıl 37 baz puan faiz indirimi beklenirken ilk faiz indiriminin Temmuz'dan önce gerçekleşmesi beklenmiyor.

(Aşağıdaki veriler TSİ 0752 itibariyledir. Yanında '*' işareti bulunanlar kapanış verileridir.)

table

Raporun orjinali için tıklayınız:

span

Risk Uyarıları ve Yatırım Sorumluluk Reddi Beyanları

Favorilere Ekle

Paylaş

Piyasalarda önümüzdeki hafta takip edilecek 5 konu

Reuters

Küresel yatırımcılar, Donald Trump'ın Beyaz Saray'a dönüşünün piyasalar, küresel ticaret ve uluslararası ilişkiler üzerindeki etkilerini merakla bekliyor.

ABD'de dördüncü çeyrek bilanço dönemi devam ederken, Trump'ın 20 Ocak'ta 47. ABD Başkanı olarak göreve başlamasıyla birlikte, vergi düzenlemelerinden gümrük vergilerine kadar geniş bir yelpazede bir dizi kararnameyi hayata geçirmesi bekleniyor.

Singapur'dan Rae Wee, New York'tan Lewis Krauskopf, Londra'dan Alun John, Karin Strohecker ve Amanda Cooper gelecek hafta küresel piyasalarda takip edilmesi gereken ana konuları derlediler.

1/ TRUMP İKİNCİ KEZ ABD BAŞKANI OLARAK GÖREVE BAŞLAYACAK

Yatırımcılar, Trump'ın Pazartesi günü ABD başkanlığındaki ikinci dönemine başlamasını bekliyor.

Görevdeki ilk gününde bir dizi başkanlık kararnamesi imzalamakta kararlı olan Trump, bazı spekülasyonlara göre, yemin töreninin hemen ardından, hatta tören geçidinden önce adımlar atabilir.

Ancak, ABD piyasalarının Pazartesi günü Martin Luther King Jr. günü nedeniyle kapalı olması, yatırımcıların tam olarak tepki vermesinin Salı gününe kadar mümkün olmayacağı anlamına geliyor.

Gümrük vergileriyle ilgili olası bir hamle, para birimlerini ve büyük küresel üreticilerin hisseleri üzerinde etkili olan sızıntılar ve yalanlamalarla dolu bir dönemde dikkatle izlenecek.

Trump'ın önerdiği vergi indirimleri ve gümrük vergilerinin enflasyonist etkiler yaratması ve ülke içindeki büyümeyi desteklemesi beklentisiyle uzun vadeli tahvil getirileri yükseldi.

Ancak, ABD'nin (kamu) borcunun GSYH'ye oranı %100'e yaklaşırken eski ABD Merkez Bankası (Fed) yetkilileri, tahvil piyasalarında pusuya yatan potansiyel riskler olup olmadığını sorguluyor.

As a share of total exports — Thomson Reuters Countries exports to the US

2/ ŞİRKETLERİN Q4 BİLANÇOLARI

ABD şirket kârlarının güçlü yükseliş kaydedeceğine ve hisseleri destekleyeceğine inanan yatırımcıların beklentileri önümüzdeki hafta netleşecek.

ABD'li şirketlerin büyük kısmı, önümüzdeki hafta 2024'ün son çeyreğine ait bilançolarını açıklayacak ve bu yıl hakkında ipuçları verecek.

Gelecek hafta, Netflix , Johnson & Johnson , Procter & Gamble ve American Express gibi büyük şirketler dördüncü çeyrek bilançoları açıklayacak.

Büyük bankalar, 15 Ocak'ta bilançolarını açıklamaya başlarken, ABD'nin en büyük bankalarının kârları, aracılık işlemlerinin artması ve hisse senedi piyasalarındaki güçlü seyrin desteğiyle yükseldi.

LSEG IBES'in 15 Ocak verilerine göre, S&P 500 şirketlerinin dördüncü çeyrek kârlarının, geçen yılın aynı dönemine göre %10.4 artması bekleniyor.

The bar chart shows Q4 2024 year-on-year blended earnings growth estimate for S&P 500. — Thomson Reuters Earnings season

3/ SAVAŞ, BARIŞ VE DAVOS

Trump'ın Ukrayna ve Ortadoğu'daki savaşların gidişatını belirlemesi bekleniyor.

Gazze'de 15 aydır süren savaşın sonlanması için İsrail ve Hamas'ın imzaladığı ve detayların hâlâ görüşüldüğü ateşkes anlaşmasının Pazar günü yürürlüğe girmesi bekleniyor. İstikrar sağlanacağına dair beklentiler, bölge ülkelerindeki tahvil ve hisseleri desteklerken petrol piyasalarını da yönlendirebilir.

Üçüncü yılını doldurmak üzere olan Ukrayna'daki savaşta barışın sağlanması Trump'ın vadettiği gibi görevinin ilk gününde sağlanmayabilir ancak piyasalar barış sağlanmasının bölgeyi nasıl yeniden şekillendirebileceğine dair hazırlık yapıyor.

Trump'ın Pazartesi günü Davos'ta bir araya gelecek lider ve CEO'lara telefonla seslenmesi bekleniyor. Katılımcılar arasında Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodymyr Zelenskiy ve İsrailli yetkililer de olacak. Zirve öncesi düzenlenen anket göre, 2025'teki ana risk savaş.

The horizontal bar chart shows the 10 highest-rated risks for 2025 with colours for each category. — Thomson Reuters Global risk landscape for 2025

4/ ENERJİDE ÇİFTE SORUN

Avrupalı yetkililerin tam da istemedikleri şey başlarına geliyor: Borçlanma ve enerji maliyetlerinde yükseliş.

Petrol vadeli kontratları , Batılı ülkelerin Rus ham petrolüne getireceği daha fazla yaptırımlara dair endişelerle sadece bu ay %10 yükselirken, kış aylarının tam ortasında doğal gaz fiyazları daha da yükseldi (TRNLTTFMc1), .

Avrupa için daha fazla endişe verici başka bir şey ise euronun dolar karşısında 14 aylık en düşük seviyesine inmesiyle parite neredeyse 1 dolara yaklaştı.

Rusya'nın Şubat 2022'de Ukrayna'yı işgale kalkışmaya başlamasından bugüne ABD, Avrupa'ya en çok sıvılaştırılmış doğalgaz satan ülke ve ham petrol için önemli bir kaynak oldu. Dolayısılya eurodaki zayıflığın enerji maliyetlerinde de etkisi olacak. Aralık euro bölgesi nihai enflasyon verilerinde henüz etkili olmasa da ancak gelecekte istenmeyen sürprizlere yol açabileceği düşünülüyor.

The chart depicts the increase in energy price and fall in Euro against dollar in the last one month — Thomson Reuters High energy price may impact inflation in Europe

5/ ARTIŞ OLACAK MI OLMAYACAK MI?

Japonya Merkez Bankası (BOJ) gelecek hafta bu yılın ilk politika toplantısını düzenleyecek. Altı ayın dip seviyelerinde olan yen için faizlerin yükseltilmesi güçlenen dolar karşısında geçici de olsa bir çözüm olabilir.

Merkez bankası yetkilileri de piyasaya bu yönde bir mesaj veriyor. Banka başkanı Kazuo Ueda ve banka yetkilisi Ryozo Himino faiz artırma kararının BOJ'nin 23-24 Ocak'taki toplantısında görüşüleceğini söylemişti.

Toplantının ABD başkanı seçilen Donald Trump'ın yemin töreninden birkaç gün sonra gerçekleşmesi de, Trump'ın politikalarının mali piyasalarda nasıl bir etkiye yol açabileceğini değerlendirmeleri için BOJ yetkililerine zaman tanıyacak.

BOJ yetkililerinin açıklamalarının ardından Ocak'ta faiz artırımı beklentilerini artıran işlemciler, vadeli işlemlere göre bankanın %70 olasılıkla 25 baz puan faiz artışı yapacağını öngörüyor.