Top thương vụ M&A nổi bật 2025: Tiền ngoại phủ sóng

Danh sách doanh nghiệp mất chuẩn đại chúng rời sàn tiếp tục nối dài trong nửa cuối năm 2025, trong bối cảnh loạt ông lớn đổ bộ lên sàn qua các thương vụ IPO quy mô lớn.

Từ tháng 6/2025 đến nay, thị trường chứng khoán chứng kiến loạt doanh nghiệp làm thủ tục rời sàn trên nhiều phương diện khác nhau.

Có đơn vị buộc phải rời do không còn đáp ứng tiêu chí vốn và cơ cấu cổ đông theo quy định mới; có trường hợp rời sàn vì thua lỗ kéo dài, vi phạm nghĩa vụ công bố thông tin; nhưng cũng xuất hiện doanh nghiệp muốn rời sàn dù kết quả kinh doanh vẫn tích cực.

Nhìn chung, phần lớn trong nhóm doanh nghiệp phải rời sàn chứng khoán do cơ cấu cổ đông cô đặc (chiếm hơn 90%) khiến tỷ lệ cổ đông nhỏ lẻ giảm mạnh; cùng với đó vốn điều lệ và vốn chủ sở hữu dưới 30 tỷ đồng, đã không còn đáp ứng điều kiện tối thiểu để được công nhận là công ty đại chúng.

Theo Thông tư 19/2025/TT-BTC và Luật Chứng khoán sửa đổi năm 2024, điều kiện để duy trì tư cách công ty đại chúng đã siết chặt rõ rệt. Cụ thể, Doanh nghiệp phải có vốn điều lệ và vốn chủ sở hữu tối thiểu 30 tỷ đồng. Đồng thời, ít nhất 10% số cổ phiếu có quyền biểu quyết phải do tối thiểu 100 nhà đầu tư nhỏ nắm giữ, không bao gồm các cổ đông lớn. Quy định này nhằm đảm bảo tính phân tán cổ đông, hạn chế tình trạng tập trung quyền lực và tăng cường minh bạch trên thị trường.

Nhóm cổ đông lớn chiếm trên 90% vốn

Hiện một số doanh nghiệp đang trong quá trình làm thủ tục, xin ý kiến cổ đông hủy tư cách đại chúng, đây cũng là hệ quả tất yếu của việc không đáp ứng điều kiện pháp lý, thay vì chờ bị buộc rời sàn.

Điển hình như CTCP Bao bì Biên Hòa (Sovi, HOSE: SVI) chuẩn bị họp ĐHĐCĐ bất thường vào giữa tháng 12/2025 nhằm trình phương án hủy tư cách công ty đại chúng và lộ trình hủy niêm yết. Cơ cấu cổ đông SVI đến ngày 18/11/2025 cho thấy TCG Solutions Pte. Ltd., đơn vị thuộc Thai Containers Group - Công ty thành viên Tập đoàn SCG (Thái Lan), nắm 94.11% vốn; phần còn lại 5.89% không đáp ứng yêu cầu tối thiểu về số lượng và tỷ lệ cổ đông nhỏ lẻ theo quy định.

Hay Tổng Công ty Khoáng sản TKV - CTCP (Vimico, HNX: KSV) vẫn chưa đạt điều kiện tối thiểu về cơ cấu cổ đông. Với vốn điều lệ 2,000 tỷ đồng nhưng Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) đang nắm hơn 96% vốn, khiến cơ cấu cổ đông bị tập trung gần như tuyệt đối. Nguy cơ hủy tư cách đại chúng có thể xảy ra từ đầu năm 2026 nếu Doanh nghiệp không được chấp thuận cơ chế đặc thù.

Tại Bibica , Tập đoàn PAN hiện đang là công ty mẹ sở hữu trực tiếp 98.3% vốn BBC. Theo lộ trình, sau khi UBCKNN ra thông báo về việc hủy tư cách đại chúng, HOSE sẽ thực hiện hủy đăng ký niêm yết cổ phiếu BBC. Sau đó, Công ty sẽ tiến hành thủ tục hủy đăng ký chứng khoán tại VSDC.

Đầu tháng 11/2025, cổ đông CTCP Đầu tư Nước sạch Sông Đà đã thông qua hủy tư cách công ty đại chúng và hủy đăng ký giao dịch cổ phiếu. Hai cổ đông lớn nắm hơn 98% vốn VCW gồm CTCP Hạ tầng GELEX 62.46% và Công ty TNHH Nước sạch REE 35.95%.

Tương tự, Tổng Công ty Công Nghiệp Dầu Thực Vật Việt Nam (Vocarimex, UPCoM: VOC) và CTCP Phát triển Công trình Viễn thông cũng đang trong quá trình làm thủ tục hủy tư cách công ty đại chúng.

Trong khi đó, hơn 10.1 triệu cp CTCP Vang Thăng Long (UPCoM: VTL) đã bị hủy đăng ký giao dịch vào ngày 10/10/2025, sau khi VTL hủy tư cách công ty đại chúng theo quyết định của UBCKNN ngày 17/09, vì cơ cấu cổ đông không còn đáp ứng quy định tối thiểu 10% cổ phần do ít nhất 100 nhà đầu tư nhỏ nắm giữ, trong khi vốn chủ sở hữu tại ngày 31/12/2024 chỉ còn hơn 5 tỷ đồng, thấp hơn nhiều so với mức 30 tỷ đồng theo luật định.

CTCP Giày da và May mặc Xuất khẩu (Legamex, UPCoM: LGM) cũng chính thức rời sàn ngày 05/09, bị hủy tư cách công ty đại chúng ngày 05/08/2025, do nhóm cổ đông lớn nắm tới 90.7% cổ phần và vốn chủ sở hữu cuối năm 2024 âm gần 79 tỷ đồng.

Danh sách doanh nghiệp không đáp ứng tiêu chí cơ cấu cổ đông

Vốn điều lệ dưới 30 tỷ đồng

HNX mới đây cảnh báo Xi măng Thái Bình nguy cơ hủy niêm yết khi vốn điều lệ chỉ 15 tỷ đồng.

Công trình Đô thị Gò Công (UPCoM: MTX) bị hủy đăng ký giao dịch toàn bộ 645,000 cổ phiếu kể từ ngày 22/09/2025, do vốn điều lệ chỉ 6.45 tỷ đồng dù mới lên sàn hơn một năm.

Tương tự, CTCP Sách và Thiết bị Bình Thuận (HNX: BST) có vốn điều lệ 11 tỷ đồng, dẫn đến hủy niêm yết từ 29/08.

Các doanh nghiệp như CTCP Sách và Thiết bị Bình Định (OTC: BDB), CTCP Công trình Đô thị Bảo Lộc (DTB), CTCP In sách giáo khoa tại Thành phố Hà Nội (TPH) và CTCP Công trình Công cộng và Dịch vụ Du lịch Hải Phòng (Haputou, UPCoM: CDH) đều rơi vào tình huống tương tự khi vốn điều lệ nhỏ, cơ cấu cổ đông không đáp ứng điều kiện và buộc phải rời sàn.

Danh sách doanh nghiệp không đáp ứng tiêu chí vốn

Rời sàn do vi phạm

Bên cạnh nhóm mất chuẩn, một số doanh nghiệp rời sàn vì tình trạng tài chính suy yếu kéo dài hoặc vi phạm nghĩa vụ công bố thông tin.

Đơn cử như CTCP Đầu tư và Phát triển Xây dựng (Investco, UPCoM: ING) bị hủy đăng ký giao dịch toàn bộ hơn 20.8 triệu cp vào ngày 24/11/2025, trong bối cảnh mã này bị hạn chế giao dịch và lỗ kỷ lục 232 tỷ đồng trong 9 tháng đầu năm. Lỗ lũy kế đến cuối tháng 9/2025 gần 545 tỷ đồng, khiến vốn chủ âm hơn 289 tỷ đồng.

Sông Đà 27 (UPCoM: S27) bị hủy giao dịch gần 1.6 triệu cổ phiếu sau khi mất tư cách đại chúng ngày 03/10/2025. Trước đó, doanh nghiệp đã bị đình chỉ giao dịch vì không có biện pháp khắc phục việc bị đưa vào diện hạn chế, do không tổ chức ĐHĐCĐ thường niên trong hai năm tài chính liên tiếp.

Điều tương tự cũng xảy ra tại CTCP Phòng cháy Chữa cháy và Đầu tư Xây dựng Sông Đà (UPCoM: SDX) và CTCP Sản xuất và Thương mại Tùng Khánh (UPCoM: TKG).

Vi phạm nghĩa vụ công bố thông tinNguồn: Người viết tổng hợp

Trong khi đó, có doanh nghiệp tự nguyện rời sàn. Tổng CTCP Đầu tư Xây dựng và Thương mại Việt Nam (CTX Holdings, UPCoM: CTX) thông qua chủ trương phi đại chúng hóa doanh nghiệp theo quy định.

Động thái này diễn ra ngay sau khi doanh nghiệp công bố kết quả kinh doanh quý 3, với lợi nhuận ròng cao kỷ lục hơn 216 tỷ đồng, gấp 98 lần cùng kỳ, nhờ chuyển nhượng dự án đất vàng 3 mặt tiền tại Hà Nội.

Tập đoàn HIPT (UPCoM: HIG) cũng xin rời sàn theo đề xuất của chính doanh nghiệp là một trong các nội dung được thông qua tại ĐHĐCĐ 2025 của HIG.

Sự sàng lọc là tất yếu của thị trường

Theo ông Nguyễn Thế Minh - Giám đốc Khối Nghiên cứu và Phát triển khách hàng cá nhân của Chứng khoán Yuanta Việt Nam, một phần nguyên nhân khiến nhiều doanh nghiệp phải rời sàn do tình hình hoạt động không hiệu quả. Điều này khiến các doanh nghiệp thu hẹp dần vốn chủ sở hữu, thậm chí rơi vào tình trạng âm vốn chủ sở hữu, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ.

Bên cạnh đó, doanh nghiệp phải chịu áp lực lớn từ nghĩa vụ của một công ty đại chúng, bao gồm các quy định về số lượng cổ đông, tỷ lệ nắm giữ và việc thực hiện báo cáo theo quy trình. Sau một thời gian, họ cảm thấy mô hình doanh nghiệp đại chúng không còn phù hợp.

Ngoài ra, nhiều doanh nghiệp không nhận thấy lợi ích trong việc huy động vốn trên thị trường. Thậm chí, việc niêm yết còn gây rủi ro biến động tài sản cho nhóm cổ đông lớn, ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh, khiến bị thiệt hại hơn là có lợi, nên phải rút lui.

Đối với doanh nghiệp bị hủy tư cách đại chúng do vi phạm công bố thông tin, ông Minh cho biết chi phí phạt hàng năm của UBCKNN đối với các doanh nghiệp niêm yết vi phạm là rất lớn. Luật pháp đang ngày càng khắt khe hơn, theo hướng minh bạch và phát triển thị trường vốn bền vững, bảo vệ quyền lợi của các cổ đông, đặc biệt là cổ đông nhỏ lẻ. Vì vậy, khi niêm yết, doanh nghiệp bắt buộc phải tuân thủ Luật Chứng khoán.

Trong khi đó, nhiều doanh nghiệp không quan tâm đến trách nhiệm của mình đối với cổ đông, thường hoạt động theo mô hình gia đình và không nhận thấy nghĩa vụ phải thực hiện các yêu cầu của doanh nghiệp đại chúng.

Ngoài ra, để tuân thủ về quản trị công ty và công bố thông tin, cần người am hiểu sâu về Luật Chứng khoán. “Các doanh nghiệp nhỏ không đủ chi phí để duy trì đội ngũ chuyên trách như các doanh nghiệp lớn, dẫn đến dễ bị thiếu sót và sai phạm”, ông Minh nói.

Làn sóng IPO sẽ còn sôi động hơn

Trái ngược với xu hướng rời sàn, hoạt động IPO đang sôi động với nhiều thương vụ lớn, điển hình như Vinpearl , Chứng khoán Kỹ Thương T, hay Hạ tầng GELEX và Nông nghiệp Hòa Phát (HPA) cũng vừa được UBCKNN cấp giấy chứng nhận đăng ký chào bán lần đầu ra công chúng.

Ông Minh cho rằng thời gian tới thị trường còn đón nhận thêm nhiều thương vụ IPO lớn, trong đó có cả doanh nghiệp Nhà nước. Nhà đầu tư cá nhân vẫn là lực lượng đông đảo nhất, nhưng dòng vốn dẫn dắt sẽ nghiêng về nhà đầu tư tổ chức trong nước, còn khối ngoại tiếp tục đóng vai trò xúc tác.

Về triển vọng ngành nghề, ông đánh giá nhóm tài chính và bất động sản vẫn giữ vị trí quan trọng trong dài hạn nhưng tỷ trọng có thể giảm dần, khi nhóm viễn thông và sản xuất tiêu dùng ngày càng mở rộng.

Thanh Tú

FILI - 09:22:26 02/12/2025

Động thái xin hủy tư cách công ty đại chúng của CTX Holdings diễn ra ngay sau khi doanh nghiệp công bố kết quả kinh doanh quý 3, với lợi nhuận ròng cao kỷ lục gần 8 năm, nhờ chuyển nhượng dự án đất vàng 3 mặt tiền tại Hà Nội. Cổ phiếu phản ứng tiêu cực, giảm sàn 2 phiên.

Tổng CTCP Đầu tư Xây dựng và Thương mại Việt Nam (CTX Holdings, UPCoM: CTX) cho biết ĐHĐCĐ bất thường năm 2025 diễn ra ngày 21/11 đã thông qua nghị quyết chủ trương phi đại chúng hóa doanh nghiệp (trở thành doanh nghiệp không đại chúng) theo quy định.

CTX hiện đang là doanh nghiệp đại chúng. Sau khi ĐHĐCĐ đồng ý chủ trương phi đại chúng hóa doanh nghiệp, kể cả khi CTX không còn hội tụ đủ điều kiện là công ty đại chúng thì CTX vẫn là doanh nghiệp đại chúng cho đến khi Ủy ban Chứng khoán hủy tư cách đại chúng.

Đại hội cũng bầu HĐQT nhiệm kỳ 2025-2030 gồm ông Phan Minh Tuấn (Chủ tịch), ông Lý Quốc Hùng, ông Trần Anh Hải, ông Phạm Sỹ Tiệp và bà Hoàng Thị Hương Lan; Ban kiểm soát gồm 3 thành viên gồm ông Lý Văn Khả, ông Bùi Hồng Quang và bà Phan Thị Tố Hoa.

CTX Holdings tiền thân là doanh nghiệp Nhà nước được Bộ Xây dựng thành lập năm 1982, cổ phần hóa vào cuối năm 2007 và niêm yết trên HNX từ 2012. Tuy vậy, đến cuối năm 2023, cổ phiếu CTX bị hủy niêm yết bắt buộc và chuyển xuống UPCoM vì vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ công bố thông tin.

Ngay sau khi CTX công bố bổ sung tài liệu họp bất thường đề xuất hủy tư cách công ty đại chúng vào ngày 19/11, cổ phiếu CTX đã chứng kiến 4 phiên giảm liên tiếp, trong đó có 2 phiên ngày 21 và 24 giảm sàn, với lượng dư bán đều hơn 1 triệu cp.

Giá cũng giảm hơn 27% về còn 11,200 đồng/cp trong 4 phiên và giảm 47% trong 3 tháng. Đặc biệt, lượng giao dịch phiên ngày 21/11 cũng tăng cao đột biến lên gần 657 ngàn đơn vị, gấp 2.5 lần phiên trước đó, mức cao nhất trong 3 tháng qua.

Diễn biến cổ phiếu CTX từ đầu tháng 6

Lãi khủng nhờ bán dự án đất vàng tại Hà Nội

CTX Holdings muốn hủy tư cách đại chúng trong bối cảnh doanh nghiệp vừa ghi nhận kết quả kinh doanh quý 3/2025 tăng đột biến, với doanh thu thuần hơn 5,873 tỷ đồng, gấp 156 lần cùng kỳ; lợi nhuận ròng hơn 216 tỷ đồng, gấp 98 lần, mức cao nhất trong gần 8 năm qua (từ quý 1/2018).

Lợi nhuận ròng CTX từ quý 1/2018

Lũy kế 9 tháng, doanh thu thuần gần 5,957 tỷ đồng và lợi nhuận gần 217 tỷ đồng, gấp 56 và 59 lần cùng kỳ. Với kết quả này, CTX Holdings đã thực hiện được 86% kế hoạch lợi nhuận năm.

Động lực chính đến từ mảng bất động sản với gần 5,852 tỷ đồng doanh thu và hơn 290 tỷ đồng lợi nhuận gộp, nhờ chuyển nhượng dự án đầu tư xây dựng tổ hợp công trình Trung tâm thương mại, căn hộ và văn phòng tại ô đất A1-2, khu đô thị mới Cầu Giấy, Hà Nội (Constrexim Complex).

Dự án Constrexim Complex nằm ở vị trí chiến lược, tiếp giáp 3 mặt đường Xuân Thuỷ, Phạm Hùng, Trần Quốc Vượng. Khu đất có diện tích khoảng 2.5ha, từng là khu vực chợ tạm nông sản Dịch Vọng Hậu. Theo quy hoạch, dự án sẽ được xây dựng 5 toà tháp cao 38 - 45 tầng.

Chi phí dở dang dự án đã không còn ghi nhận vào cuối quý 3/2025. Hồi đầu năm, CTX đầu tư hơn 464 tỷ đồng vào vào dự án và nâng lên gần 5,382 tỷ đồng vào cuối tháng 6, cùng thời điểm Công ty nhận gần 4,965 tỷ đồng tiền đặt cọc chuyển nhượng dự án Constrexim Complex từ đối tác là CTCP Xây dựng, Đầu tư Bất động sản Việt Minh Hoàng (thuộc hệ sinh thái Sun Group). Sau khi đổi chủ, dự án mang tên thương mại mới là Sun Feliza Suites.

Bất động sản Việt Minh Hoàng thành lập vào tháng 4/2010 tại Hà Nội, hiện do bà Hà Thị Kim Nhung làm Giám đốc kiêm đại diện pháp luật. Thời điểm cuối tháng 6, Công ty có vốn điều lệ 3,480 tỷ đồng. Nợ phải trả hơn 5,937 tỷ đồng, gấp 2.8 lần nửa đầu năm 2024, do phát sinh gần 3.4 ngàn tỷ từ phát hành trái phiếu. Công ty lãi hơn 20 tỷ đồng trong nửa đầu năm nay, giảm 61% so với cùng kỳ.

Cơ cấu cổ đông biến động lớn

Cùng với thương vụ chuyển nhượng trên, cơ cấu cổ đông CTX cũng biến động khi loạt cổ đông lớn, lãnh đạo thoái lui trong nửa đầu năm gồm bà Nguyễn Thị Kim Xuân bán sạch 24.47% vốn; Ngân hàng TNHH MTV Việt Nam Hiện Đại cũng giảm tỷ lệ từ mức 6.11% xuống còn 4.74%, qua đó không còn là cổ đông lớn.

Ngoài ra, 3 thành viên HĐQT là bà Chu Thị Hồng Hạnh, ông Lý Quốc Hùng và ông Trần Khanh đồng loạt thoái vốn. Bà Hạnh bán toàn bộ hơn 5 triệu cp CTX (tỷ lệ 6.42%), ông Khanh bán hết gần 30,000 cp (0.04%) và ông Hùng bán hơn 24,100 cp (0.03%) đánh dấu sự rút lui rõ rệt của nhóm lãnh đạo tiền nhiệm.

Ngược lại, 3 doanh nghiệp mới thành lập trong năm 2025 trở thành cổ đông lớn của CTX gồm CTCP Đầu tư AMAI sở hữu 14.95%, CTCP Đầu tư FTM 14.53% và CTCP Xây dựng PENS 8.38% vốn.

Đáng chú ý, cả 3 doanh nghiệp này đều đăng ký trụ sở cùng địa chỉ với CTX Holdings và có liên quan đến lãnh đạo doanh nghiệp, gồm ông Phan Minh Tuấn - Chủ tịch HĐQT, và ông Lý Quốc Hùng - Thành viên HĐQT.

Cụ thể, Đầu tư FTM thành lập giữa tháng 6/2025, ngành nghề chính là kinh doanh bất động sản. Vốn điều lệ gần 75 tỷ đồng; cổ đông sáng lập gồm ông Nguyễn Việt Hùng nắm 99%, ông Bùi Duy Hùng (Giám đốc kiêm đại diện pháp luật) và bà Hà Thị Kim Nhung mỗi người 0.5%. Ngày 04/08, ông Lý Quốc Hùng lên làm Giám đốc kiêm đại diện pháp luật.

Xây dựng PENS cũng thành lập cùng ngày và ngành nghề kinh doanh giống với Đầu tư FTM. Vốn điều lệ 114.7 tỷ đồng; trong đó ông Nguyễn Hoàng Anh Quân nắm 99%, bà Vũ Hoài Trang và Nguyễn Phan Giang (Giám đốc kiêm đại diện pháp luật) mỗi người 0.5%. Cũng trong ngày 04/08, ông Lý Quốc Hùng lên làm Giám đốc kiêm đại diện pháp luật.

Đầu tư AMAI thành lập trước đó vào tháng 3. Vốn điều lệ 81 tỷ đồng, do ông Phạm Thanh Mai làm chủ sở hữu kiêm giám đốc và đại diện pháp luật. Đến 26/08, Công ty đổi chủ sang CTCP Thăng Long Fundings, ông Trần Anh Hải làm Tổng Giám đốc kiêm đại diện pháp luật.

Theo báo cáo quản trị bán niên 2025 cho thấy ngoài các tổ chức mới, CTX còn 2 cổ đông tổ chức khác là CTCP Đầu tư Hòa Bình Fundings (15%) và CTCP Thăng Long Fundings (19.16%), đều có liên quan đến ông Tuấn, người đang trực tiếp nắm 1.49% vốn.

Thanh Tú

FILI - 22:53:53 24/11/2025

Đại hội cổ đông của công ty sở hữu "đất vàng" bất ngờ biến thành buổi "tạm biệt thị trường"?

Nhà đầu tư nhạy bén thường săn tìm những doanh nghiệp sở hữu “đất vàng”, “mỏ vàng” rồi gán lên đó kỳ vọng, lý thuyết và cả niềm tin. Nhưng có những lúc, phải đối diện với một thực tế cay đắng: Mỏ vàng đó không phải của chúng ta

Hãy xem câu chuyện mới xảy ra cách đây 2 ngày:

Chuyện về CTX Holdings là doanh nghiệp có tiền thân là công ty nhà nước thuộc Bộ Xây dựng từ năm 1982.

Với gốc gác từ doanh nghiệp nhà nước công ty sở hữu quỹ đất cực kỳ đắc địa từ Mobifone Tower, trụ sở FPT.

Đặc biệt công ty có khu A1 - Constrexim Complex. Đây khu đất khoảng 2,5 ha, ba mặt tiền tại ngã tư Mai Dịch, đối diện IPH, quy hoạch 5 tòa tháp 38–45 tầng (mỏ vàng).

Tháng 7/2025, CTX đã bán dự án A1 này, đưa đến kết quả kinh doanh đột biến trong quý III/2025:

- Doanh thu tăng 155 lần, hơn 5800 tỷ

- Lợi nhuận sau thuế tăng 98 lần

- Giá trị tài sản tăng lên hơn 2200 tỷ đồng, xuất hiện khoản tiền gửi ngắn hạn gần 800 tỷ đồng nhờ dòng tiền từ chuyển nhượng.

2 tháng sau đó, trên sàn chứng khoán CTX tăng giá từ 15.000đ/cp lên 25.000đ/cp.

Nhưng cũng ngay sau đó, quyền lực tại CTX có biến động. Nhiều cổ đông lớn cũ liên tiếp thoái vốn.

Thay vào đó, có ba công ty "lạ" nhảy vào thâu tóm, các công ty có các điểm bất thường:

- Cả 3 đều vừa thành lập được vài tháng

- Cả 3 có cùng địa chỉ trụ sở Tại Tầng 2, tòa nhà HH2, đường Dương Đình Nghệ (đây cũng chính là địa chỉ của CTX Holdings)

- Đều là công ty riêng của Chủ tịch CTX là Phan Minh Tuấn và Thành viên hội động quản trị Lý Quốc Hùng.

Nhóm nội bộ ra làm riêng này nắm tới 73,51% cổ phần.

Bạn có thể hình dung: Chính những người đang ngồi ở vị trí điều hành CTX, lại đứng sau những pháp nhân vừa được lập tại địa chỉ của CTX, để từng bước thâu tóm doanh nghiệp này, ngay sau khi tài sản giá trị nhất vừa được bán đi.

Tháng 11 công ty CTX công bố sẽ tổ chức đại hội cổ đông bất thường ngày 21/11/2025, nhưng tới ngày 19/11/2025 (tức 2 ngày trước hạn) CTX mới công bố tài liệu cho biết đây là một đại hội cổ đông để ... hủy tư cách công ty đại chúng.

Theo Luật Chứng khoán Việt Nam (2020), một công ty được coi là công ty đại chúng phải minh bạch về:

- Công bố thông tin.

- Tuân thủ chuẩn mực kế toán, kiểm toán

- Bị giám sát bởi Ủy ban

Việc hủy tư cách công ty đại chúng nghĩa là công ty không còn phải tuân theo nghĩa vụ và cũng rời khỏi ánh mắt của truyền thông.

Cần biết rằng, chuỗi hành vi bán tài sản giá trị lớn, sau đó rút lui khỏi công ty đại chúng, từng được cảnh báo trong một số báo cáo của Ủy ban Chứng khoán Mỹ (SEC) như một dạng “hành vi lợi dụng thông tin bất cân xứng để thao túng giá trị cổ phiếu” và "mẫu thuẫn lợi ích"

Có khả năng việc bán “đất vàng” mang lại khoản tiền lớn, công ty không muốn gặp phản đối, rào cản pháp lý hay dư luận cho các ý tưởng:

- Chính sách, quyền lợi đặc biệt để đẩy tiền cho nhóm riêng,

- Giao dịch bất thường sang các công ty riêng

- Thay đổi cấu trúc tài sản không còn bị giám sát.

Tác động đến cổ đông nhỏ lẻ là:

- Cổ phiếu trên sàn sau đó mất hoàn toàn thanh khoản

- Khi cổ phiếu từ 15.000đ lên 25.000đ là vì tin "đất vàng", nhà đầu tư nhỏ lẻ chỉ được nghe tin tức này. Còn hôm nay, khi đã nghe công ty công bố văn bản, ai cũng hiểu lợi ích sẽ không còn thì cổ phiếu cũng mất giá trị ...

- Cổ phiếu giảm 15% trong một ngày và còn tiếp tục giảm ...

- Có lẽ cổ phiếu sẽ giảm tới tiệm cận 0

Trong bối cảnh thị trường chưa hoàn thiện, cổ đông nhỏ không thể dựa vào niềm tin ngây thơ vào “sự minh bạch mặc định”, hay các tin đồn. Ta cần biết đánh giá :

- Rủi ro xuất hiện nhóm lợi ích trong nội bộ công ty chiếm đoạn giá trị chung

Nếu không trong những trò chơi có cấu trúc bất đối xứng, chúng ta chỉ là người chịu thiệt cuối cùng, không gì bảo vệ được.

Cre: Trương Đắc Nguyên

Các thương vụ M&A mang tính chiến lược tiếp tục dẫn dắt thị trường về số lượng, trong khi tổng giá trị giao dịch trong tháng chủ yếu được đóng góp bởi các thương vụ mang tính tái cấu trúc doanh nghiệp (78%).

Theo Grant Thornton, Tháng 8, thị trường M&A Việt Nam ghi nhận 18 thương vụ với tổng giá trị ước tính khoảng 2.23 tỷ USD. Bất động sản, Công nghệ, Sản xuất công nghiệp và dịch vụ tài chính tiếp tục là các lĩnh vực dẫn đầu cả về số lượng lẫn quy mô giao dịch.

Xét về giá trị, mức giao dịch trong tháng 8 cao vượt trội so với tháng 7 dù số lượng thương vụ ít hơn, chủ yếu nhờ thương vụ tái cấu trúc trị giá 1.5 tỷ USD của VinFast cùng với hai giao dịch chiến lược trong lĩnh vực công nghệ và Sản xuất công nghiệp, mỗi thương vụ có quy mô trên 200 triệu USD.

Về số lượng, bất động sản vẫn duy trì sức nóng, dẫn đầu toàn thị trường. Theo sau là các lĩnh vực công nghệ, sản xuất công nghiệp và dịch vụ tài chính, tiếp tục thu hút mạnh mẽ sự quan tâm của nhà đầu tư nước ngoài, trong đó phần lớn thương vụ đến từ các nhà đầu tư Nhật Bản và Hàn Quốc.

Điểm đáng chú ý là tháng 8 không ghi nhận khoản đầu tư nào từ các quỹ đầu tư, thay vào đó, thị trường xuất hiện các công bố liên quan đến các giao dịch huy động vốn thành công hoặc kế hoạch góp vốn vào các đầu tư.

Các thương vụ M&A tiêu biểu

Lĩnh vực Bất động sản

Tập đoàn SSG đã mua lại 11.92% cổ phần tại Tổng công ty Xuất nhập khẩu Thủy sản Seaprodex (HOSE: SEA) từ Red Capital và Gelex. Giao dịch được thực hiện theo phương thức thỏa thuận ngày 22/08, với tổng giá trị khoảng 507 tỷ đồng (tương đương 20 triệu USD). Sau giao dịch, SCIC vẫn duy trì vị thế cổ đông chi phối với 63 - 64% vốn, trong khi SSG trở thành cổ đông lớn thứ hai tại SEA. Được biết đến với các dự án bất động sản cao cấp như Saigon Pearl, Thảo Điền Pearl, SSG tham gia Seaprodex nhằm hiện thực hóa chiến lược “đón sóng” tiềm năng từ quỹ đất vàng do Seaprodex sở hữu.

CTCP Hạ tầng Gelex – thành viên của Tập đoàn Gelex đã mua lại toàn bộ phần vốn góp của CTCP Dịch vụ Tổng hợp Sài Gòn (Savico, HOSE: SVC) - công ty con của Tasco tại dự án Khu dân cư cao cấp Cần Giờ (29.83ha, TPHCM). Dự án được hình thành từ hợp đồng hợp tác kinh doanh ký năm 2002 giữa Savico và CTCP Ngoại thương và Phát triển Đầu tư TPHCM (Fideco, HOSE: FDC) theo tỷ lệ góp vốn 50:50. Thương vụ được thực hiện thông qua đấu giá công khai, với tổng giá trị giao dịch đạt 619.4 tỷ đồng (tương đương 24.5 triệu USD).

CTCP Xây dựng Đầu tư BĐS Việt Minh Hoàng (công ty liên quan của Sun Group) đã mua lại dự án Constrexim Complex (2.5ha, lô A1-2, khu đô thị mới Cầu Giấy, Hà Nội) từ CTX Holdings. Dự án quy hoạch 5 tòa tháp cao 38 - 45 tầng. Sau giao dịch, Sun Group đổi tên dự án thành Sun Feliza Suites và triển khai kế hoạch thương mại hóa. Theo báo cáo tài chính hợp nhất quý 2/2025 của CTX Holdings, công ty đã nhận khoản đặt cọc 4,964 tỷ đồng (tương đương 195 triệu USD), song tổng giá trị thương vụ chưa được công bố.

Lĩnh vực Công nghệ

Ngày 29/08, Appirits Inc.công bố thỏa thuận mua lại toàn bộ Bunbu Joint Stock Company từ các cổ đông cá nhân với tổng giá trị khoảng 241 triệu USD, bao gồm 66.6 triệu USD tiền mặt và 174.4 triệu USD dưới dạng earn-out. Bunbu thành lập năm 2010, chuyên phát triển hệ thống web, mobile và AI cho khách hàng Nhật Bản, ghi nhận doanh thu 105.5 triệu USD và lợi nhuận ròng 41 triệu USD trong năm 2024. Thương vụ là một phần trong chiến lược tầm nhìn đến 2030 của Appirits, nhằm mở rộng năng lực kỹ thuật và nhân sự thông qua M&A, tận dụng lợi thế nguồn lực công nghệ tại Việt Nam để tối ưu chi phí và mở rộng hiện diện quốc tế.

Lĩnh vực Sản xuất & Công nghiệp

HD Korea Shipbuilding & Offshore Engineering (HD KSOE), công ty thành viên thuộc hệ sinh thái HD Hyundai, đã mua lại 100% vốn tại Doosan Vina từ Doosan Enerbility với giá trị khoảng 210 triệu USD. Thành lập năm 2006 tại Khu kinh tế Dung Quất (Quảng Ngãi), Doosan Vina chuyên sản xuất thiết bị cho các nhà máy nhiệt điện, mô-đun LNG và cần cẩu cảng.

Sau thương vụ, HD Hyundai dự kiến xây dựng thêm nhà máy mới trong khuôn viên Doosan Vina để sản xuất bồn chứa LNG và amoniac, đồng thời phát triển đơn vị này thành trung tâm sản xuất cần cẩu cảng tại khu vực.

Về phía Doosan Enerbility, việc thoái vốn khỏi Doosan Vina là một phần trong chiến lược tái cơ cấu danh mục, tập trung nguồn lực vào các lĩnh vực năng lượng mới như lò phản ứng mô-đun nhỏ (SMR), tua-bin khí và hydro.

Ngày 14/08, VinFast Auto Ltd. công bố thành lập CTCP Nghiên cứu và Phát triển Novatech và chuyển nhượng 62% cổ phần cho ông Phạm Nhật Vượng với giá khoảng 1.5 tỷ USD. Sau giao dịch, ông Vượng nắm 62.32% vốn điều lệ, VinFast giữ 37.64% nhưng kiểm soát 99.9% quyền biểu quyết. Đây là thương vụ mang tính tái cấu trúc, tách bạch mảng R&D ra khỏi VinFast nhằm củng cố nguồn lực tài chính, đồng thời xây dựng Novatech như trung tâm công nghệ độc lập trong hệ sinh thái Vingroup.

Lĩnh vực Giáo dục

Asia Business Builders, đồng hành cùng Gakken Holdings, hoàn tất khoản đầu tư chiến lược vào QIG, nhà cung cấp nền tảng quản lý học tập (LMS) tại Việt Nam. Thành lập từ năm 2012, QIG đã phát triển hệ sinh thái số phục vụ các trường học, tổ chức đào tạo và doanh nghiệp, với sản phẩm tiêu biểu là hệ thống LMS được triển khai rộng rãi trong cả khối giáo dục công lập và tư nhân. Dự án đánh dấu sự trở lại hợp tác sau khi Gakken mua cổ phần tại DTP Education 3 năm trước.

Lĩnh vực Dịch vụ tài chính

Daiwa Securities công bố kế hoạch mua gần 16 triệu cổ phiếu SSI thông qua phát hành riêng lẻ với giá 31,300 đồng/cp (tương đương 1.25 USD/cp), tổng giá trị hơn 497 tỷ đồng (tương đương 19.9 triệu USD). Hiện Daiwa là cổ đông lớn nhất của SSI với sở hữu 301 triệu cổ phiếu (15.25% vốn); sau giao dịch, sở hữu sẽ tăng lên hơn 317 triệu cổ phiếu. Thương vụ dự kiến thực hiện từ 29/08 đến 26/09/2025. Daiwa Securities Group, thành lập năm 1902, là một trong “Big Four” công ty chứng khoán của Nhật Bản, hoạt động trong lĩnh vực môi giới, đầu tư và quản lý tài sản.

SIFEM (The Swiss Investment Fund for Emerging Markets) vừa cam kết rót 20 triệu USD vào ECVP II (Excelsior Capital Vietnam Partners II) – quỹ thứ hai của Excelsior Capital tại Việt Nam với tổng quy mô 200 triệu USD. Khoản đầu tư này nhằm hỗ trợ ECVP II tiếp tục chiến lược tập trung vào các doanh nghiệp vừa và nhỏ trong các lĩnh vực tiêu dùng, giáo dục, y tế, logistics và công nghệ.

IFC đang xem xét đầu tư tối đa 200 triệu USD vào trái phiếu bền vững 5 năm phát hành riêng của VPBank, nhằm hỗ trợ các dự án khí hậu, tài chính SMEs và thúc đẩy tiêu chuẩn thị trường trái phiếu bền vững ngân hàng tại Việt Nam.

Thu Minh

fili - 06:30:00 18/09/2025